Yeni bir araştırma, pandeminin başlarında COVID-19’a yakalanan kişilerin, enfeksiyondan sonraki üç yıla kadar kardiyovasküler problem yaşama olasılığının iki kat daha fazla olduğunu gösteriyor.
Yeni bir araştırma, pandeminin başlarında COVID-19’a yakalanan kişilerin, enfeksiyondan sonraki üç yıla kadar kardiyovasküler problem yaşama olasılığının iki kat daha fazla olduğunu gösteriyor.
Physical Intelligence (PI), ev işlerini yerine getirebilen yapay zekâ (YZ) destekli robotlar geliştiriyor. PI, çeşitli ev işlerini yapmak için eğitilen YZ modelleriyle, robotlara beceriler kazandırıyor.
Toplam Karalama sorusunu çözenler arasından çekilişle belirlenecek 10 kişiye TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları tarafından yayımlanmış Güçlü Titreşimler-Müziğin Fiziği kitabı hediye edilecek.
Bilim ve Teknik Ayın Sorusu köşesinde Ocak 2025'in sorusunu çözenler arasından çekilişle belirlenecek beş kişiye TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları Yayınları’ndan Problem Çözümüne Giriş kitabını hediye edeceğiz.
Okumanın ve yazmanın henüz söz konusu olmadığı, insanların resim yoluyla iletişim kurdukları zamanlardan kalma sanat eserlerinin bazılarında Güneş çiziminin ve Ay’ın evrelerinin tasvirlerinin yer alması, insanın 10.000 yıldan daha uzun bir süre önce gökyüzünde gördüklerine ilgi duyduğunu ve resmettiğini gösteriyor.
Yıldızımız Güneş’in, yakıtı tükenerek yaşamı sonlandığında bir kara delik oluşmayacak. Güneş yaklaşık 5 milyar yıl içinde önce kırmızı deve, bir o kadar yıl sonra da gezegenimsi bulutsuya dönüşecek.
Yeni bir araştırmada, atmosferdeki karbondioksit düzeyinin artması sonucu okyanuslarda oluşan asitlenmenin derin sulara doğru ilerlediği anlaşıldı. Bulgulara göre asitlenme, 1.500 metreyi bulan derinliklere inmiş durumda. Bu da çeşitli canlı türleri için yeni bir tehdit anlamına geliyor.
SunFlowerStudio/Alamy
Yeni bir araştırmada, atmosferdeki karbondioksit düzeyinin artması sonucu okyanuslarda oluşan asitlenmenin derin sulara doğru ilerlediği anlaşıldı. Bulgulara göre asitlenme, 1.500 metreyi bulan derinliklere inmiş durumda. Bu da çeşitli canlı türleri için yeni bir tehdit anlamına geliyor.
Okyanuslar en büyük doğal karbon yutağı (sera gazlarını soğurarak tutan sistem) olarak yıllık karbon salımlarının yaklaşık dörtte birini soğuruyor. Bu durumun okyanusların yüzeyinin daha asidik hâle gelmesine neden olarak mercan resifleri gibi hassas ekosistemleri olumsuz etkilediği biliniyor. Ancak asitlenmenin derin sulara ne ölçüde ilerlediği şimdiye kadar pek bilinmiyordu.
Zürih Federal Teknoloji Enstitüsünden Jens Daniel Müller ve ekibi, okyanus akıntılarına ve başka dolaşım örüntülerine ilişkin küresel ölçümlere dayalı olarak, karbondioksidin okyanuslarda nasıl hareket ettiğini gösteren üç boyutlu bir modelleme geliştirdi. Bu modeli kullanarak okyanusların 1800 yılından yani kabaca Endüstri Devrimi’nin başlangıcından bu yana soğurduğu karbondioksidin, derin sulardaki asitliği nasıl etkilediğine ilişkin tahminler yaptılar.
Araştırmacılar, okyanusların büyük bölümünde 1.000 metreye ulaşan derinliklerde asitlenmeye dair belirgin göstergeler tespit etti. Atlantik Meridyonel Devinim Dolaşımı’na (AMOC) bağlı güçlü akıntıların yüzeyden derin sulara karbon taşıdığı Kuzey Atlantik gibi bazı bölgelerde, asitlenme 1.500 metre derinlere kadar iniyordu. Hatta asitlik düzeyinin doğal olarak yüksek olduğu bazı derin su bölgelerindeki asitlenme, yüzeydekinden de fazlaydı. Kayda değer bulgulardan biri de karbondioksit salımlarının hızlanarak artmasından dolayı 1800’den beri okyanus asitlenmesinde görülen artışın yaklaşık yarısının 1994’ten bu yana gerçekleşmiş olması. Asitlenme okyanusların üyük bölümünde canlılar için hayati risk oluşturabilecek boyutta. Deniz salyangozları ve deniz kelebekleri gibi pteropoda takımına ait deniz canlıları özellikle risk altında çünkü asitlik arttığında kalsiyum karbonattan oluşan kabukları çözünmeye başlıyor. Asitlikteki artış yüzünden soğuk su mercanlarının tehdit altında olduğu alanlar da iki katına çıktı. Okyanuslar daha fazla karbondioksit soğurdukça asitlenme devam edecek. Müller, insan etkinliklerinden kaynaklanan karbondioksit salımlarını hemen durdursak bile okyanuslarda birkaç yüzyıl daha asitlenme görüleceğini belirtiyor.
Kaynaklar:
TÜBİTAK Remzi Oğuz Arık Mahallesi Tunus Cad. No: 80 06540 Kavaklıdere Çankaya/ANKARA
E-Posta: bteknik@tubitak.gov.tr
yayinlar.tubitak.gov.tr
E-Posta: abone@tubitak.gov.tr
