Son yıllarda migrenin oluşumundaki rolü olduğu anlaşılan kalsitonin gen ilişkili peptid (CGRP) adlı molekülün etkisini engellemeyi hedefleyen ilaçların hem atağın akut evresinde hem de atakları önlemeye yönelik tedavilerde etkili olduğu bulundu.
Son yıllarda migrenin oluşumundaki rolü olduğu anlaşılan kalsitonin gen ilişkili peptid (CGRP) adlı molekülün etkisini engellemeyi hedefleyen ilaçların hem atağın akut evresinde hem de atakları önlemeye yönelik tedavilerde etkili olduğu bulundu.
Mikrorobotlarla vücudun belirli bölgelerine ilaç dağıtımı üzerine yapılan bilimsel çalışmalarda önemli bir başarı elde edildi. Oxford ve Michigan üniversitelerinden bir grup araştırmacı kalıcı mıknatıs özellik gösteren damlacıklardan üretilen mikrorobotlar geliştirdi.
Bilim ve Teknik Düşünme Kulesi köşesinde Ekim 2025'te yayımlanan İşlemsiz Kendoku ödüllü sorusunu çözenler arasından çekilişle belirlenecek 10 kişiye TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları tarafından yayımlanan Mutlu Beyin kitabı hediye edilecek.
Her ne kadar yılın dört mevsiminde şimşek ve gök gürültüsü meydana gelse de, özellikle mevsim geçişlerinde, yani ilkbahar ve sonbahar aylarında daha sık görülür.
Yapay zekâ, eğitim teknolojileri alanında ders planlamasından öğrenci değerlendirmesine, kişiselleştirilmiş öğrenmeden sanal rehberliğe kadar pek çok alanda çığır açıcı değişimler yaratmaya başladı.
2025 yılının süper Ay’ı 5 Kasım da gerçekleşiyor. Merkür, kasım ayının başında gün batımından sonra ayın sonunda ise şafak vakti gökyüzünde görülebiliyor. Jüpiter ve Satürn ise gökyüzünü neredeyse bütün gece domine ediyor.
Apokrin bezlerin ürettiği teri kıvamlı hâle getiren bileşenlerden ikisi yağlar ve proteinlerdir. Terin kendisi kokusuz olsa da koltuk altlarında bulunan bakteriler, bu maddeleri parçalayarak kokusu rahatsız edici bulunabilen yan ürünler açığa çıkarır.
Japonya’daki RIKEN araştırma merkezinden bilim insanları, kullanım sırasında dayanıklılığını koruyan ancak deniz suyunda saatler içinde parçalanabilen yeni bir plastik türü geliştirdi. Küçük molekül gruplarının, kırılması zor kovalent bağlarla birbirine bağlanması sonucu oluşan geleneksel plastiklerden farklı olarak bu yenilikçi plastikte küçük molekül birimleri birbirine zayıf tersinir bağlar
ile bağlı. Yani molekül birimleri arasındaki bağlar kolayca kırılıp tekrar oluşabiliyor. Yeni yöntemde hekzametafosfat ve guanidin sülfat moleküllerinin bir araya gelmesiyle alkil-SP2 isimli plastik oluşuyor.
Normal kullanım koşullarında geleneksel plastiklerle benzer dayanıklılığa sahip olan malzeme, özellikle sodyum iyonları içeren tuzlu suya maruz kaldığında hızla parçalanıyor. Malzeme tuzlu suda çözündükten sonra büyük oranda temel bileşenlerine ayrılıyor. Araştırmacılar başlangıçta kullandıkları hekzametafosfat bileşiğinin %91’ini, guanidin sülfatın ise %82’sini yeniden elde etmeyi başardı.
Küresel ölçekte bir çevre sorunu olan plastik kirliliğini azaltma potansiyeli taşıyan bu buluş, özellikle ambalaj ve tek kullanımlık ürünler için umut vadediyor. BM Çevre Programı verilerine göre dünya çapında her yıl yaklaşık 8 milyon ton plastik atık okyanuslara karışıyor ve bunların büyük kısmı mikroplastiklere dönüşerek besin zincirlerine dâhil oluyor.
Kaynaklar:
TÜBİTAK Remzi Oğuz Arık Mahallesi Tunus Cad. No: 80 06540 Kavaklıdere Çankaya/ANKARA
E-Posta: bteknik@tubitak.gov.tr
yayinlar.tubitak.gov.tr
E-Posta: abone@tubitak.gov.tr
