Son yıllarda migrenin oluşumundaki rolü olduğu anlaşılan kalsitonin gen ilişkili peptid (CGRP) adlı molekülün etkisini engellemeyi hedefleyen ilaçların hem atağın akut evresinde hem de atakları önlemeye yönelik tedavilerde etkili olduğu bulundu.
Son yıllarda migrenin oluşumundaki rolü olduğu anlaşılan kalsitonin gen ilişkili peptid (CGRP) adlı molekülün etkisini engellemeyi hedefleyen ilaçların hem atağın akut evresinde hem de atakları önlemeye yönelik tedavilerde etkili olduğu bulundu.
Mikrorobotlarla vücudun belirli bölgelerine ilaç dağıtımı üzerine yapılan bilimsel çalışmalarda önemli bir başarı elde edildi. Oxford ve Michigan üniversitelerinden bir grup araştırmacı kalıcı mıknatıs özellik gösteren damlacıklardan üretilen mikrorobotlar geliştirdi.
Bilim ve Teknik Düşünme Kulesi köşesinde Ekim 2025'te yayımlanan İşlemsiz Kendoku ödüllü sorusunu çözenler arasından çekilişle belirlenecek 10 kişiye TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları tarafından yayımlanan Mutlu Beyin kitabı hediye edilecek.
Her ne kadar yılın dört mevsiminde şimşek ve gök gürültüsü meydana gelse de, özellikle mevsim geçişlerinde, yani ilkbahar ve sonbahar aylarında daha sık görülür.
Yapay zekâ, eğitim teknolojileri alanında ders planlamasından öğrenci değerlendirmesine, kişiselleştirilmiş öğrenmeden sanal rehberliğe kadar pek çok alanda çığır açıcı değişimler yaratmaya başladı.
2025 yılının süper Ay’ı 5 Kasım da gerçekleşiyor. Merkür, kasım ayının başında gün batımından sonra ayın sonunda ise şafak vakti gökyüzünde görülebiliyor. Jüpiter ve Satürn ise gökyüzünü neredeyse bütün gece domine ediyor.
Apokrin bezlerin ürettiği teri kıvamlı hâle getiren bileşenlerden ikisi yağlar ve proteinlerdir. Terin kendisi kokusuz olsa da koltuk altlarında bulunan bakteriler, bu maddeleri parçalayarak kokusu rahatsız edici bulunabilen yan ürünler açığa çıkarır.
Jurkos/iStock
Yer ile atmosferin üst tabakaları arasında belirgin bir sıcaklık farkı oluştuğunda, özellikle de yerin aşırı ısınması durumunda dikey hava hareketlerinde bariz bir hızlanma görülür. Eğer yere yakın hava tabakası içinde yeterli nem miktarı varsa, bu oluşum içerisinde görülen bulutlar gittikçe kabarır ve yayılır. Bu ise ısınan havanın genleşmesi ve yükselmesinin doğal bir sonucudur. Adına meteorolojide “kararsızlık” denilen böyle bir durumda, kümülonimbüs olarak bilinen grimsi-beyaz renkli iri dev bulutlar gökyüzünü kaplar. Bu bulutlar aynı zamanda elektrikle de yüklüdür. Atmosferdeki hızlı hareketlenmeler sonucunda bu bulutun farklı elektrik yüklü bölümleri birbiriyle temas ettikçe gökyüzünde şimşekler görülür ve ardından da gök gürültüsü işitilir. Bu olay, dev bir elektrik boşalmasıdır.
Her ne kadar yılın dört mevsiminde şimşek ve gök gürültüsü meydana gelse de, özellikle mevsim geçişlerinde, yani ilkbahar ve sonbahar aylarında daha sık görülür. Özellikle ilkbaharın ani ısınma meydana gelen günlerinde gök gürültüsü daha fazla oluşur.
Zira bu dönemde atmosfer tabakası henüz tam ısınmamışken yer sıcaklığının artışı, atmosferik kararsızlığı oluşturur ve gök gürültüsünün meydana gelmesine sebep olur.
Bu içerik ilk defa Bilim ve Teknik Kasım 1992 sayısında yayımlanmıştır.
Yazar:
TÜBİTAK Remzi Oğuz Arık Mahallesi Tunus Cad. No: 80 06540 Kavaklıdere Çankaya/ANKARA
E-Posta: bteknik@tubitak.gov.tr
yayinlar.tubitak.gov.tr
E-Posta: abone@tubitak.gov.tr
