Ay'ın Öte Yüzünün Jeolojisi

Helen_Field/iStock

Chang’e-6 görevi kapsamında Ay’ın Dünya’ya uzak yüzünden toplanan örnekler üzerinde yapılan bilimsel çalışmalar Ay’daki volkanik etkinlikler, Ay’ın manyetik alanı, Ay’ın mantosunun jeokimyasal özellikleri gibi konular hakkında önemli
bilgiler verdi.

Ay’ın kendi etrafındaki dönme periyodu ile Dünya etrafındaki dönme periyodu aynı olduğu için yeryüzünden baktığımızda Ay’ın hep aynı tarafını görürüz. Bu yüzden her ne kadar Güneş ışığı tarafından aydınlatılsa da Ay’ın öte yüzü sıklıkla Ay’ın karanlık yüzü olarak da adlandırılır.

Ay’ın Asimetrik Yapısı

Ay’ın Dünya’ya yakın ve uzak kısımları arasında morfoloji, kimyasal bileşim, kabuk kalınlığı ve magmatik etkinlikler bakımından belirgin farklar olduğu biliniyor.

Ay’ın yörüngesine uzay araçlarının gönderilmeye başlandığı 1960’lardan sonra elde edilen bulgulardan biri, Ay’ın kabuk kalınlığının Dünya’ya yakın ve uzak kısımlarda belirgin bir biçimde farklı olmasıydı. Ay’ın kütle çekim alanının ölçülmesine dayalı veriler, Dünya’ya uzak kısmındaki kabuk kalınlığının Dünya’ya yakın kısmındakinin neredeyse iki katı kadar olduğunu göstermişti.