Tip 1 diyabet hastası 25 yaşındaki bir kadına, yeniden programlanmış kök hücre nakli yapıldı ve üç aydan kısa bir süre sonra vücut kendi insülinini üretmeye başladı.
Tip 1 diyabet hastası 25 yaşındaki bir kadına, yeniden programlanmış kök hücre nakli yapıldı ve üç aydan kısa bir süre sonra vücut kendi insülinini üretmeye başladı.
Koku hakkında tahminde bulunmak gerçekten hayli zor olsa da yapısal biyoloji, veri analitiği ve yapay zekâ alanlarındaki gelişmeler sayesinde koku alma kodunu çözmek ve kokuyu dijitalleştirmek mümkün olabilir.
Münih, Ludwig Maximilian Üniversitesinden (LMU) Nöroimmünolog Dr. Lisa Ann Gerdes liderliğindeki bir ekip, bir tür bağışıklık hücresi olan CD8-pozitif (sitotoksik) T hücrelerinin, MS hastalığının erken aşamalarında rol oynadığını gösterdi.
Harvard Üniversitesinden Patolog James Kirby ve ekibi, 80 yıl kadar önce geliştirilmiş ancak kullanımdan kalktıktan sonra unutulan streptotrisin adlı antibiyotiğin tıbbi potansiyelini araştırıyor.
Okumanın ve yazmanın henüz söz konusu olmadığı, insanların resim yoluyla iletişim kurdukları zamanlardan kalma sanat eserlerinin bazılarında Güneş çiziminin ve Ay’ın evrelerinin tasvirlerinin yer alması, insanın 10.000 yıldan daha uzun bir süre önce gökyüzünde gördüklerine ilgi duyduğunu ve resmettiğini gösteriyor.
İki gök bilimcinin yaptığı çalışmalar, Güneş siteminde dolanan çeşitli gök taşlarının gezegenler arası yolculuk yapmak için kullanılabileceğini gösteriyor.
Irvine, California Üniversitesinden bir araştırma ekibi, beyindeki oftalmik asit adlı bir molekülün Parkinson ve hareketle ilgili başka hastalıklar için yeni bir tedavi olabileceği ihtimalini ortaya koydu.
Prostock-Studio/iStock
Yüzlerce kişilik bir salonda sunum yapılırken, uzun süredir haber beklenen bir iş için yapılan mülakat sırasında, dönemin en zor dersinin sınavında, romantik bir iletişimin başlangıcında... Bu gibi durumlarda karın bölgemizde bir tuhaflık hisseder ve bunu “midemizde kelebeklerin uçuşmasına” benzetebiliriz. Genellikle heyecan, mutluluk, stres ya da kaygı gibi duygu durumlarında karşılaştığımız bu garip hissin kaynağı, sinir sisteminin yol açtığı bazı fizyolojik değişimlerdir.
Sinir sistemimizin beyin ve omurilik dışında işlev gösteren bir bölümü olan otonom sinir sistemi, istem dışı bazı faaliyetlerin gerçekleşmesinden sorumludur. Kalbin çalışması, solunum, sindirim, boşaltım ve terleme gibi faaliyetler, bu sistemin sorumluluğundadır. Otonom sinir sistemi, vücutta yol açtığı değişiklikler bakımından iki ana başlıkta incelenir.
Bunlardan ilki olan parasempatik sinir sistemi, organ ve dokulara gönderdiği sinyaller yardımıyla genellikle vücudun enerji tüketimini azaltmaya yönelik çalışır. Kalp atış hızının yavaşlaması, kan damarlarının genişlemesi, göz bebeklerinin küçülmesi gibi değişiklikler, parasempatik sinir sisteminin sinyalleriyle gerçekleşir. Vücudu genel anlamda dinlenme moduna alan bu sistem ayrıca sindirim faaliyetlerini artırır.
Otonom sinir sisteminin diğer birimi olan sempatik sinir sistemi ise “savaş ya da kaç” tepkisinden sorumludur. Bu sistem sayesinde vücut, stresli ya da tehlikeli olabilecek durumlara karşı hazırlıklı hâle getirilir. Doğada vahşi bir hayvanla karşı karşıya gelmek ya da modern yaşamın beraberinde getirdiği, midede kelebek uçuşturan diğer stresli durumlarda sempatik sinir sistemi, enerji tüketimini artırmaya yönelik çalışır. Kalp atış hızı artar, solunum yolu ve göz bebekleri genişler, mide kasları kasılmaya başlar ve enerji üretimini hızlandırmak için daha hızlı nefes alınmaya başlanır.
Sempatik sinir sisteminin neden olduğu tüm bu süreçlere, adrenalin gibi hormonların artışı da eşlik eder. Bunun sonucunda mide yakınlarında bulunan kan uzaklaştırılır ve tehlike anında fazladan kan akışına ihtiyaç duyulabilecek kas gruplarına yönlendirilir. Böylece “savaş ya da kaç” tepkisi için gereken oksijen ve besin maddeleri ilgili kaslara iletilir.
Adrenalin aynı zamanda bağırsak kaslarının kasılma biçimini de etkiler. Bilim insanları, karın bölgesindeki kelebek uçuşu hissinin, kısmen de olsa bu kasların çalışma biçimindeki değişimden kaynaklandığını düşünüyor. Ayrıca midedeki bazı sinirler de bu duruma katkı sağlıyor olabilir. Kan, mideden uzaklaştırılırken oksijen düzeyindeki hızlı düşüşü algılayan duyusal sinirlerin de kelebek uçuşu hissine yol açabilme olasılığı üzerinde duruluyor.
Kaynaklar:
TÜBİTAK Remzi Oğuz Arık Mahallesi Tunus Cad. No: 80 06540 Kavaklıdere Çankaya/ANKARA
E-Posta: bteknik@tubitak.gov.tr
yayinlar.tubitak.gov.tr
E-Posta: abone@tubitak.gov.tr
