Köpekler, Nesneleri Şeklinden Çok Dokusundan Tanıyor

GlobalP/iStock

Budapeşte’deki  Eötvös Loránd Üniversitesinden araştırmacılar, köpeklerin nesneleri nasıl tanıdığına ilişkin gerçekleştirdikleri  yeni bir çalışmada nesnelerin şeklinden çok dokusuna öncelik verdiklerini keşfetti.

Claudia Fugazza ve ekibi çalışmayı, bir dizi dikkat dağıtıcı nesne arasından hedef nesneyi almak üzere eğitilmiş 35 köpekle gerçekleştirdi. Araştırma, köpeklerin dikkat dağıtıcı oyuncak ve benzeri nesneler arasından hedef nesneyi ayırt etmelerini ve onu sahiplerine getirmelerini öğretmeyi amaçlayan bir eğitim aşamasından ve ardından bir test aşamasından oluşuyordu. Test aşamasında sentetik kauçuktan üretilen silindir, üçgen ve dikdörtgen şekilli nesneler kullanıldı. Aynı zamanda her üç şekildeki nesneler, orijinal hâllerinin dışında farklı dokular elde etmek için koli bandı ve günlük dilde “cırt cırt” adıyla bilinen “velcro” ile kaplandı.

Köpeklerden, yerde duran iki nesne arasında seçim yapmalarının istendiği test aşaması, 4’ü hedef 4’ü genelleştirme olmak üzere 8 denemeden oluşuyordu. Hedef denemesinde köpekler, biri hedef nesne diğeri şekil veya doku olarak hedefle aynı özellikteki başka bir nesne arasında seçim yaptı. Hedef denemesinin amacı köpeklerin hedefi getirme görevlerine odaklanmalarını ve motive olmalarını sağlamaktı.

Genelleştirme denemelerinde ise köpeklerden, hedefin olmadığı bir ortamda, biri şekil olarak hedefle aynı ancak doku olarak hedef nesneden farklı, diğeri doku olarak hedefle aynı ancak şekil olarak hedef nesneden farklı olan iki nesne arasından seçim yapmaları beklendi. Hedef ve genelleştirme denemeleri dönüşümlü olarak gerçekleştirildi, ilk uygulanan deneme bir hedef denemesiydi. Deneyde kullanılan bu nesnelerin koku, renk, büyüklük gibi diğer özelliklerinin aynı olması sağlandı.

Deney esnasında köpekler, ilk olarak şekli hedef nesneyle aynı olan nesneye yaklaştı. Ancak daha sonra hedef nesnenin dokusuyla aynı dokuya sahip olan nesneyi seçtiler. Sonuçları Nature dergisinde yayımlanan çalışma, köpeklerin nesneleri tanımlarken insanlarda olduğu gibi farklı duyuları belirli ölçüde bir arada kullandıklarını gösteriyor. Ayrıca araştırmacılar köpeklerin, bir nesneye yaklaşmak için ilk olarak görme duyusunu kullanma eğiliminde olduklarını ancak nihai seçimde dokunsal duyularının esas rolü oynadığını belirtiyor.

Kaynaklar:

• Fugazza, C. ve ark.," Shape and texture biases in dogs’ generalization of trained objects.", Scientific Reports, Cilt 14, Makale no: 28077, 2024.