Evrendeki En Büyük Yapı Quipu’yla Tanışın

Mark Garlick/Science Photo Library

Günlük hayatta alışık olduğumuz ölçeklerle karşılaştırdığımızda gök adaların, hatta yıldızlar ya da gezegenler arası mesafelerin bile büyüklüğünü hayal etmek zordur. Şubat ayı başında ise astronomlar bu konudaki hayal gücümüzü daha da zorlayacak çığır açıcı bir keşif yaparak evrendeki bilinen en büyük yapıyı tespit ettiler. Quipu adı verilen bu yapı üzerinde yapılacak araştırmaların, gök adaların zaman içindeki değişimini daha iyi anlamamıza, evrene ilişkin modellerimizi geliştirmemize ve kozmolojik ölçümlerin doğruluğunu artırmamıza katkı sağlayacağı düşünülüyor.

Münih’teki Max Planck Fizik Enstitüsünden Hans Böhringer ve ekibi Quipu’yu Alman ROSAT X-ışını uydusundan aldıkları verileri analiz ederek Dünya’dan birkaç milyon ışık yılı uzaklıktaki gök ada kümelerini incelerken keşfetti. Araştırmacılar bir algoritma kullanarak gök ada kümelerinin birbiriyle bağlantısız sayılabilmeleri için aralarındaki uzaklığın en fazla ne kadar olması gerektiğini hesapladılar. Böylece hangi kümenin daha büyük bir yapının parçası olabileceğini ortaya çıkardılar. Böhringer bu analizler sonucunda Quipu’nun kolayca göze çarptığını belirtiyor. Quipu, yaklaşık 1,3 milyar ışık yılı genişliğiyle, 200 katrilyon Güneş kütlesine denk devasa kütlesiyle ve barındırdığı yaklaşık 70 galaktik süperkümeyle evrende bilinen en büyük yapı niteliğini taşıyor.