Skip to content Skip to navigation

Çiçek Hastalığının Kuzeni: Mpox

Dr. Özlem Ak

BlackJack3D/iStock

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) 30 Temmuz’da yayımladığı raporda bir sonraki pandemiyi tetikleyebilecek öncelikli patojenlerin sayısını 30’un üzerine çıkardığını duyurdu. Liste artık influenza A virüsü, dang virüsü ve mpox virüsünü de içeriyor. Bu patojenler insanlarda pandemi gibi acil halk sağlığı sorununa neden olma potansiyelleri nedeniyle seçildi. Ayrıca, patojenlerin yüksek oranda bulaşıcı ve öldürücü olduğunu, aşı ve tedavilere sınırlı erişim olduğunu gösteren kanıtlar göz önünde bulunduruldu.

Bu listenin açıklanmasından sadece 2 hafta sonra 14 Ağustos’ta, listede yer alan mpox için DSÖ, “uluslararası önem arz eden bir halk sağlığı acil durumu” ilan ettiğini duyurdu. Bir önceki mpox acil durumu 15 ay önce sona erdirilmişti. Eskiden maymun çiçeği olarak bilinen mpox, Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve komşu ülkelerde halihazırda devam eden bir salgına neden oldu. Artan vakaların, 2022’deki küresel mpox salgınının arkasındaki virüs varyantından daha ölümcül olduğu düşünülen yeni bir varyanttan kaynaklandığı düşünülüyor.

Döküntü, ateş, kas ağrıları gibi semptomlara neden olan mpox’un küresel yayılımı nedeniyle ilk acil durum 2022 yılında ilan edildi. Bazen ölümcül olabilen virüs, Afrika’da daha önce etkilenmemiş ülkelere yayıldı ve bildirilen vakalar 2022 ve 2023’te görülen rakamların üzerine çıktı. Özellikle çocuklar bu hastalıktan çok daha fazla etkilendi. Afrika Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi, hastalığın Afrika’da hızla yayıldığını ve şu anda bazı ülkeleri etkilediğini söylüyor. Son on yılda vakalarda istikrarlı bir artışın görüldüğü Kongo’da geçen yıl ve bu yıl çok daha büyük vaka artışları var. Sadece bu yıl, Afrika genelinde 15.600’den fazla vaka görüldü ve mpox nedeniyle 537 kişi hayatını kaybetti. Burundi, Kenya, Ruanda ve Uganda gibi daha önce hiç mpox vakası rapor edilmemiş ülkelerde yaklaşık 90 vaka tespit edildi.

Devamını okumak için TÜBİTAK Yayınlar web sitesini ziyaret ederek abone olabilirsiniz.