Sıra dışı bir kök hücre nakli, kornealarındaki ciddi hasar nedeniyle bulanık gören üç kişinin görmesini önemli ölçüde iyileştirdi. Japonya’da gerçekleştirilen klinik deney, dünyada türünün ilk örneği ve kök hücre araştırmaları için önemli bir ilerleme olarak değerlendiriliyor.
Otonom araç teknolojisinin öncü şirketlerinden Waymo, tam otonom sürüş özelliğine sahip araçlarıyla şehir içi taşımacılık alanında önemli bir ivme yakaladı.
Toplam Karalama sorusunu çözenler arasından çekilişle belirlenecek 10 kişiye TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları tarafından yayımlanmış Güçlü Titreşimler-Müziğin Fiziği kitabı hediye edilecek.
Bilim ve Teknik Ayın Sorusu köşesinde Ocak 2025'in sorusunu çözenler arasından çekilişle belirlenecek beş kişiye TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları Yayınları’ndan Problem Çözümüne Giriş kitabını hediye edeceğiz.
Okumanın ve yazmanın henüz söz konusu olmadığı, insanların resim yoluyla iletişim kurdukları zamanlardan kalma sanat eserlerinin bazılarında Güneş çiziminin ve Ay’ın evrelerinin tasvirlerinin yer alması, insanın 10.000 yıldan daha uzun bir süre önce gökyüzünde gördüklerine ilgi duyduğunu ve resmettiğini gösteriyor.
Yıldızımız Güneş’in, yakıtı tükenerek yaşamı sonlandığında bir kara delik oluşmayacak. Güneş yaklaşık 5 milyar yıl içinde önce kırmızı deve, bir o kadar yıl sonra da gezegenimsi bulutsuya dönüşecek.
Yeni bir araştırmada, atmosferdeki karbondioksit düzeyinin artması sonucu okyanuslarda oluşan asitlenmenin derin sulara doğru ilerlediği anlaşıldı. Bulgulara göre asitlenme, 1.500 metreyi bulan derinliklere inmiş durumda. Bu da çeşitli canlı türleri için yeni bir tehdit anlamına geliyor.
Tip 1 diyabetli bir kadın hasta, kök hücre naklinden sonra insülin (mavi) üretmeye başladı.
Tip 1 diyabet hastası 25 yaşındaki bir kadına, yeniden programlanmış kök hücre nakli yapıldı ve üç aydan kısa bir süre sonra vücut kendi insülinini üretmeye başladı. Hasta, kendi vücudundan alınan hücreler kullanılarak diyabet tedavisi gören ve iyileşen dünyadaki ilk kişi olarak tarihe geçti. Nakilden bu yana bir yıl geçti ve istediğini yeme özgürlüğüne sahip Çin’in Tianjing şehrinde yaşayan bu kişi, artık hayatından çok memnun.
Eylül ayında Cell dergisinde yayımlanan bu çalışma, diyabet tedavisinde kök hücrelerin kullanımıyla ilgili umut verici gelişmeleri ele aldı. Bu çalışmaya ilham kaynağı olan bir başka araştırma ise, Çin’in Şangay kentinde gerçekleştirildi. Bu araştırmada, 59 yaşındaki tip 2 diyabetli bir erkek hastanın karaciğerine, hastanın kendi vücudundan alınarak yeniden programlanmış kök hücrelerden üretilen adacık hücreler başarıyla nakledildi. Bu nakil sonucunda hasta, insülin almayı bıraktı.
Bu gelişme, dünya çapında yaklaşık yarım milyar kişiyi etkileyen diyabeti tedavi etmek için kök hücrelerin kullanıldığı birkaç öncü denemeden biri olarak değerlendiriliyor. Diyabet hastalarının çoğu, vücudun yeterli insülin üretmediği veya insülini kullanma yeteneğinin azaldığı tip 2 diyabet hastası. Tip 1 diyabet ise bağışıklık sisteminin pankreastaki insülin üreten adacık hücrelerine saldırması ve bu hücrelerin yok olmasıyla ortaya çıkan ama adacık hücre nakliyle tedavi edilebilen bir hastalıktır. Ancak artan talebi karşılamak için yeterli donörün bulunmaması aşılması gereken önemli bir problem. Ayrıca alıcıların, vücudun donör hücreyi reddetmesini önlemek için bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar kullanması gerekiyor. Buna alternatif olarak geliştirilen kök hücre tedavisinin avantajı, kök hücrelerin vücuttaki herhangi bir dokuyu büyütmek için kullanılabilmesi ve laboratuvarda süresiz olarak kültürlenebilmesi yani hücrelerin kontrollü şartlar altında yetiştirilebilmesi. Bu avantajlar da bu yöntemin potansiyel olarak sınırsız pankreas dokusu kaynağı sunduğu anlamına geliyor. Araştırmacılar, bir kişinin kendi kök hücrelerinden yapılan dokuyu kullanarak bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaçlara ihtiyaç duyulmasını da önlemeyi umuyor.
Devamını okumak için TÜBİTAK Yayınlar web sitesini ziyaret ederek abone olabilirsiniz.
TÜBİTAK Remzi Oğuz Arık Mahallesi Tunus Cad. No: 80 06540 Kavaklıdere Çankaya/ANKARA
E-Posta: bteknik@tubitak.gov.tr
yayinlar.tubitak.gov.tr
E-Posta: abone@tubitak.gov.tr
