Mars’ta Yaşam İhtimalini Destekleyen Yeni Kanıtlar Bulundu

NASA/JPL-Caltech/MSSS

NASA’nın Perseverance aracının Mars’ta bir zamanlar yaşam olabileceğine işaret eden yeni bulgulara ulaştığı haberi kamuoyunda heyecanla karşılandı. Perseverance geçtiğimiz yıl gezegenin yüzeyinde yer alan Jezero kraterinin batı kenarındaki Neretva vadisinde Bright Angel adı verilen jeolojik bir oluşum keşfetmişti. Yüksek çözünürlüklü görüntülerde kayacın üzerinde belirgin desenler fark edilmiş, bilim insanları bu yapıları “leopar benekleri” ve “haşhaş tohumları” olarak isimlendirmişti.

Dünya’da benzer oluşumlar genellikle mikroorganizmaların enerji üretimi sırasında gerçekleşen indirgenme- yükseltgenme (redoks) tepkimelerinin izleri olarak değerlendiriliyor. Bright Angel’da bulunan kayaç üzerindeki izler kalsiyum sülfat tabakaları arasında yer alıyordu ki kalsiyum sülfat mineralleri, yaşamın temel bir koşulu olarak kabul edilen suyun varlığında oluşur. Yeni açıklanan bulgularda Bright Angel’daki “Sapphire Canyon” ve “Masonic Temple” alanlarında kilce zengin kayaçlara rastlandı. Bu örneklerde yeşilimsi tonlarda, demir fosfat ve demir sülfür mineralleri saptandı.

Fotoğrafta, NASA’nın Perseverance aracının keşfettiği jeolojik oluşumların üzerindeki leopar benekleri olarak isimlendirilen desenler görülüyor.

Dünya’da benzer mineraller, mikrobiyal süreçlerin ürünü olabiliyor. Dahası bu minerallerin dağılımının organik bileşiklerin yoğunluğuyla ilişkili olduğu görüldü. Bu durum, kayaçların biyolojik kökenli olma olasılığını daha da güçlendiriyor. Araştırmacılar, bu yapıların “potansiyel biyoişaret” niteliğinde olmakla birlikte kesin yaşam kanıtı olmadığını söylüyor. Yani mevcut bulgularla Mars’ta yaşam izi bulunduğu sonucuna varmak doğru değil. Çünkü dünya dışı yaşam üzerine çalışan astrobiyologların bu konuda bilimsel olarak kesin bir sonuca varabilmek için esas aldığı yedi basamaklı “Yaşam Tespiti Güven Ölçeği” kriterlerine göre mevcut bulgular oldukça sınırlı ve yalnızca dolaylı işaretler niteliğinde. Kanıtlar daha çok yaşamın var olabileceğini düşündüren kimyasal ve jeolojik izler olarak kabul ediliyor.

Bulguların ne anlama geldiğinin daha iyi anlaşılması içinse Perseverance’ın topladığı örneklerin Dünya’ya getirilip laboratuvarlarda incelenmesi gerekiyor. Ancak Mars’ta toplanan örnekleri Dünya’ya getirmek için planlanan Mars Sample Return misyonu bütçe kesintileri yüzünden iptal edilme tehlikesiyle karşı karşıya. Bilim insanlarına göre bu yeni bulgular söz konusu görevin ne kadar kritik olduğunu bir kez daha ortaya koyuyor. Çünkü Mars’ta bir zamanlar yaşamın olması ihtimali şimdi hiç olmadığı kadar güçlü bulgularla destekleniyor.

Kaynaklar:

• https://www.newscientist.com/article/2495776-nasa-hasnt-found-life-on-mars-yet-but-signs-are-promising/