Glüten; buğday, arpa ve çavdarda bulunan, hamura esneklik ve kabarma gücü kazandıran bir protein. Ancak bazı insanlar için glüten yalnızca yiyeceklerle ilgili bir bileşen değil, sağlık sorunlarının da tetikleyicisi. Peki glüten gerçekten herkes için zararlı mı yoksa bu sadece gereksiz bir korku mu? Bilim dünyası bu sorunun cevabını hâlâ arıyor.
Antik Çağ’ın önde gelen bilim insanlarından biri olan Ptolemaios, gök bilimi alanın yanı sıra coğrafya ve optik üzerine yaptığı çalışmalarla da tanınır.
Her boş vaktinizde telefonunuzu alıp aynı uygulamalara mı tıklıyorsunuz? Peki bunu gerçekten farkında olarak mı yoksa otomatik bir şekilde mi yapıyorsunuz?
Halk arasında “arsız zaylan” olarak bilinen Ambrosia artemisiifolia hem tarım alanlarında hem de insan sağlığı üzerinde ciddi olumsuz etkileri olan istilacı türlerden biridir.
İtalya’da, Pompeii yakınlarındaki Paestum antik kentinde 1954’te toprak altından çıkarılan ve MÖ 520 dolaylarına tarihlenen bronz kapların içindeki gizemli maddenin bal olduğu modern kimyasal analiz teknikleri sayesinde ortaya çıkarıldı.
Bir grup araştırmacı, kara delik bombalarının enerji kaynağı olan süperışıma mekanizmasını laboratuvar ortamında gerçeğe dönüştürdü.
Japonya’daki RIKEN araştırma merkezinden bilim insanları, kullanım sırasında dayanıklılığını koruyan ancak deniz suyunda saatler içinde parçalanabilen yeni bir plastik türü geliştirdi.
Olga Zhukovskaya/iStock
Keçiler, dağlık ve açık alanlarda yaşamlarını sürdürebilmelerini sağlayan birçok özelliğe sahiptir. Bunlardan biri de göz bebeklerinin dikdörtgen şeklinde olması. Keçilerin dikdörtgen şeklindeki göz bebekleri, çevrelerini 270 derecelik geniş bir açıyla görmelerini sağlar. Bu sayede keçiler, başlarını çevirmeden çevrelerindeki nesneleri ve potansiyel tehlikeleri neredeyse tamamen algılayabilir. Özellikle kolay av olabilen çift toynaklılarda görülen bu göz yapısı sayesinde bu hayvanlar, yukarıdan gelen bir yırtıcı kuşun tehdidini ya da zemindeki bir hareketi hemen fark eder. Böylece avcılara karşı daha hazırlıklı ve avantajlı bir konumda olurlar.
Keçilerin dikdörtgen şeklindeki göz bebekleri, göze giren ortamdaki fazla ışık miktarını kontrol ederek ortam çok parlak olduğunda net bir görüş sağlar ve kör edici yansımaları azaltır. Genellikle gündüz aktif olan keçiler gün boyunca güneş ışığına maruz kalır. Göz bebeklerinin yatay şekli, özellikle açık alanlardaki ışık yansımalarını azaltarak hem yiyecek bulmalarını kolaylaştırır hem de olası tehlikeleri kolayca fark etmelerini mümkün kılar.
Keçilerin gözleriyle ilgili dikkat çekici bir diğer özellik ise başlarının eğimi hangi açıda olursa olsun göz bebeklerinin yatay konumlarını koruyabilmesidir. Çok dik bir yamaçta bile bu özellik sayesinde dengelerini koruyabilirler. Bu hareket kabiliyeti sayesinde keçilerin zorlu arazilerde hayatta kalma olasılıkları artar.
Keçilerin gözbebeklerinin dikdörtgen şekli, çevresel tehditlere karşı hazır olmalarını sağlarken yiyecek aramalarını da kolaylaştırır. Böylece sarp dağlık araziler gibi çok zorlayıcı ortamlarda hayatta kalmaları mümkün olur.
Kaynaklar:
TÜBİTAK Remzi Oğuz Arık Mahallesi Tunus Cad. No: 80 06540 Kavaklıdere Çankaya/ANKARA
E-Posta: bteknik@tubitak.gov.tr
yayinlar.tubitak.gov.tr
E-Posta: abone@tubitak.gov.tr
