Son yıllarda migrenin oluşumundaki rolü olduğu anlaşılan kalsitonin gen ilişkili peptid (CGRP) adlı molekülün etkisini engellemeyi hedefleyen ilaçların hem atağın akut evresinde hem de atakları önlemeye yönelik tedavilerde etkili olduğu bulundu.
Son yıllarda migrenin oluşumundaki rolü olduğu anlaşılan kalsitonin gen ilişkili peptid (CGRP) adlı molekülün etkisini engellemeyi hedefleyen ilaçların hem atağın akut evresinde hem de atakları önlemeye yönelik tedavilerde etkili olduğu bulundu.
Mikrorobotlarla vücudun belirli bölgelerine ilaç dağıtımı üzerine yapılan bilimsel çalışmalarda önemli bir başarı elde edildi. Oxford ve Michigan üniversitelerinden bir grup araştırmacı kalıcı mıknatıs özellik gösteren damlacıklardan üretilen mikrorobotlar geliştirdi.
Bilim ve Teknik Düşünme Kulesi köşesinde Ekim 2025'te yayımlanan İşlemsiz Kendoku ödüllü sorusunu çözenler arasından çekilişle belirlenecek 10 kişiye TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları tarafından yayımlanan Mutlu Beyin kitabı hediye edilecek.
Her ne kadar yılın dört mevsiminde şimşek ve gök gürültüsü meydana gelse de, özellikle mevsim geçişlerinde, yani ilkbahar ve sonbahar aylarında daha sık görülür.
Yapay zekâ, eğitim teknolojileri alanında ders planlamasından öğrenci değerlendirmesine, kişiselleştirilmiş öğrenmeden sanal rehberliğe kadar pek çok alanda çığır açıcı değişimler yaratmaya başladı.
2025 yılının süper Ay’ı 5 Kasım da gerçekleşiyor. Merkür, kasım ayının başında gün batımından sonra ayın sonunda ise şafak vakti gökyüzünde görülebiliyor. Jüpiter ve Satürn ise gökyüzünü neredeyse bütün gece domine ediyor.
Apokrin bezlerin ürettiği teri kıvamlı hâle getiren bileşenlerden ikisi yağlar ve proteinlerdir. Terin kendisi kokusuz olsa da koltuk altlarında bulunan bakteriler, bu maddeleri parçalayarak kokusu rahatsız edici bulunabilen yan ürünler açığa çıkarır.
Uykusuzluğun vücutta ne gibi etkileri olduğuna dair en önemli bilimsel çalışmalardan biri Randy Gardner’ın 1964’te, henüz 17 yaşındayken 264 saat uykusuz kalması sırasında yapılmış. Stanford Üniversitesi’nden psikiyatrist William C. Dement’in gözlem yaptığı 11 gün boyunca Gardner’ın vücudunda adım adım gerçekleşen
değişimler kaydedilmiş.
Çalışmada, üç gün sonra Gardner’ın moralinin daha düşük olduğu ve koordinasyon becerisini kaybetmeye başladığı, koku alma duyusunun zayıfladığı görülmüş. Gardner beşinci günde halüsinasyon görmeye başlamış. Sonrasında yapılan analizlerde ise Gardner’ın göründüğü kadar uyanık olmadığı, beyninin çeşitli bölgelerinin zaman zaman kısa uykuya geçtiği gözlenmiş.
11 gün uykusuz kalmak her ne kadar Gardner’ın sağlığı üzerinde uzun vadede bir tehlike yaratmasa da uzmanlar bu konuda risk almamak gerektiğini söylüyor. Nitekim uykusuzluğun hem motorlu taşıt kazaları hem de iş kazaları oranını artırdığına dair veriler var. Örneğin günde 5 saatten az uyuyan bir işçinin iş kazası geçirme olasılığı 7 saat uyuyan bir işçiye göre 2,7 kat fazla. Bunun yanı sıra uykusuzluğun uzun vadede obezite, tip-2 diabet, kalp rahatsızlığı ve depresyon riskini artırdığı biliniyor.
Kaynaklar:
TÜBİTAK Remzi Oğuz Arık Mahallesi Tunus Cad. No: 80 06540 Kavaklıdere Çankaya/ANKARA
E-Posta: bteknik@tubitak.gov.tr
yayinlar.tubitak.gov.tr
E-Posta: abone@tubitak.gov.tr
