Son yıllarda yapılan araştırmalar, mikroplastiklerin yalnızca çevreye değil, doğrudan insan sağlığına da zarar verdiğini ortaya koyuyor. Osteoporosis International dergisinde yayımlanan yeni bir inceleme, bu küçük parçacıkların kemiklerimizi zayıflatabileceğini gösterdi.
Mikrorobotlarla vücudun belirli bölgelerine ilaç dağıtımı üzerine yapılan bilimsel çalışmalarda önemli bir başarı elde edildi. Oxford ve Michigan üniversitelerinden bir grup araştırmacı kalıcı mıknatıs özellik gösteren damlacıklardan üretilen mikrorobotlar geliştirdi.
Cambridge Üniversitesinden Varun Warrier ve ekibinin ekim ayında Nature’da yayımladıkları yeni bir araştırma, çocuklara otizm tanısının konulduğu yaşın genetik faktörlerden etkilenebileceğini ortaya koyuyor.
Her ne kadar yılın dört mevsiminde şimşek ve gök gürültüsü meydana gelse de, özellikle mevsim geçişlerinde, yani ilkbahar ve sonbahar aylarında daha sık görülür.
Hacettepe Üniversitesi Erişkin ve Çocuk Hastanelerinde 23 Eylül–3 Ekim 2025 tarihleri arasında düzenlenen Bilimsel İllüstrasyon Karma Sergisi, ziyaretçilere bilim ile sanatı bir arada deneyimleme fırsatı sundu.
Microsoft’tan ve Southampton Üniversitesinden araştırmacılar, sinyallerin geleneksel fiber optik kablolara kıyasla çok daha az kayıpla ve çok daha hızlı bir biçimde iletilmesine imkân veren yeni bir tür fiber optik kablo geliştirdiklerini açıkladı.
Avusturya’daki Leoben Üniversitesinden Stefan Pogatscher ve ekibi, hurda araçları otomotiv endüstrisinde kullanılabilecek döküm alaşımlarına dönüştürmek için yeni bir çözüm öneriyor.
Thomas Demarczyk/iStock
Her yıl milyonlarca ton hurda araç ortaya çıkıyor ve içlerindeki alüminyum parçalar geri dönüştürülmediğinde büyük bir çevre sorunu yaratıyor. Şimdiye kadar alüminyum atıkların çoğu düşük kaliteli döküm alaşımlarına dönüştürülerek yük dayanımı gerektirmeyen otomotiv parçalarında örneğin içten yanmalı motor bloklarında yeniden kullanılıyordu. Ancak otomotiv dünyası elektrikli araçlara yöneldikçe bu motorların devri kapanıyor ve dolayısıyla düşük kaliteli alaşımlar için bir kullanım alanı kalmıyor. Bu durum hem milyonlarca tonluk hurda yığınlarının oluşmasına hem de cevherden yeni alüminyum üretimi yoğun enerji gerektiren bir süreç olduğu için yüksek miktarda karbondioksit salınımına yol açabilir.
Avusturya’daki Leoben Üniversitesinden Stefan Pogatscher ve ekibi bu soruna yeni bir çözüm öneriyor. Araçlardan çıkan farklı türlerdeki alüminyum alaşımlarını tek tek ayırmak yerine hepsini birlikte eritiyorlar. Bu yöntemle elde edilen blok, başlangıçta seramik gibi çok kırılgan oluyor. Fakat malzeme yaklaşık 500 °C’de 24 saat boyunca ısıtıldığında yapısı değişiyor ve ortaya hem güçlü hem de şekillendirilebilir bir alaşım çıkıyor. Üstelik bu yeni malzeme, bazı durumlarda yeni üretilmiş alaşımlardan bile daha dayanıklı. Araştırmacılar bu metalin araçların şasi ve gövde parçaları da dâhil olmak üzere yük dayanımı gerektiren pek çok parçasında kullanılabileceğini ayrıca mevcut imalat süreçleriyle üretilebildiğini bu nedenle kısa sürede sanayi ölçeğinde üretime geçilebileceğini belirtiyor.
Yine de uzmanlar temkinli. Londra’daki Brunel Üniversitesinden Geoffrey Scamans, yöntemin umut verici olduğunu kabul ediyor fakat otomotiv endüstrisinde kullanılacak bir alaşımın çok sıkı testlerden geçmesi gerektiğini vurguluyor. Ayrıca araçların rastgele hurdaya çıktığını ve bu nedenle alaşım bileşimlerinin kontrol edilmesinin zor olacağını hatırlatıyor. Missouri Bilim ve Teknoloji Üniversitesinden Mark Schlesinger ise hurdayı farklı alaşım türlerini ayırmadan eritmenin ticari ölçekte güvenilir sonuç vermeyeceğini, kimyasal bileşimin mutlaka belirlenmesi gerektiğini ve bunun da maliyetleri artıracağını söylüyor.
Henüz laboratuvar aşamasında olan bu yöntem hem alüminyum üretim sürecinin karbon ayak izini azaltmak hem de milyonlarca tonluk hurda yığınlarını ortadan kaldırmak için güçlü bir aday olarak öne çıkıyor. Bundan sonraki gelişmeler, otomotiv sektöründe büyük bir dönüşüm yaratma potansiyeli olan bu yeni alaşımın sanayide gerçekten kullanılıp kullanılamayacağını gösterecek.
Kaynaklar:
TÜBİTAK Remzi Oğuz Arık Mahallesi Tunus Cad. No: 80 06540 Kavaklıdere Çankaya/ANKARA
E-Posta: bteknik@tubitak.gov.tr
yayinlar.tubitak.gov.tr
E-Posta: abone@tubitak.gov.tr
