Skip to content Skip to navigation

Mikroplastikler Kemik Erimesini Hızlandırıyor Olabilir

Dr. Özlem Ak

Jian Fan/iStock

Son yıllarda yapılan araştırmalar, mikroplastiklerin yalnızca çevreye değil, doğrudan insan sağlığına da zarar verdiğini ortaya koyuyor. Osteoporosis International dergisinde yayımlanan yeni bir inceleme, bu küçük parçacıkların kemiklerimizi zayıflatabileceğini gösterdi.

Araştırmada 62 bilimsel makale gözden geçirilerek hem laboratuvar hem de hayvan deneylerinden elde edilen veriler analiz edildi. Bulgulara göre mikroplastikler, kemik iliğindeki kök hücrelerin normal işleyişini bozarak “osteoklast” adı verilen özel hücrelerin üretimini artırıyor. Normalde yaşlı veya hasarlı kemikleri yıkıp yenilenme sürecine katkıda bulunan bu hücreler, aşırı aktif hâle geldiğinde kemik dokusuna hasar vererek kemik kaybını hızlandırıyor. Sonuç: daha kırılgan, zayıf ve kırığa yatkın kemikler.

Çalışma ayrıca mikroplastiklerin kemik hücrelerinin yaşamsal işlevlerini zayıflattığını, genlerin çalışma düzenini değiştirdiğini ve enflamasyon tepkilerini tetiklediğini ortaya koydu. Hayvan deneylerinde ise mikroplastik birikiminin beyaz kan hücrelerini azalttığı, kemik yapısında bozulmalara ve düzensiz hücre oluşumlarına yol açtığı görüldü. Hatta bazı vakalarda iskelet gelişiminin durduğu bile rapor edildi.

Brezilya’daki Campinas Eyalet Üniversitesinden araştırmacı Rodrigo Bueno de Oliveira, elde edilen sonuçların kaygı verici olduğunu vurguluyor. Oliveira ve ekibi, şimdi mikroplastiklerin kemik sağlığı üzerindeki etkisini daha net ortaya koymak için farelerin uyluk kemikleri üzerinde deneyler yapmaya hazırlanıyor. Amaç, mikroplastiklerin gerçekten osteoporoz (kemik erimesi olarak da bilinir) ve benzeri kemik hastalıklarının artışında payı olup olmadığını kanıtlamak.

Kaynaklar: