Son yıllarda migrenin oluşumundaki rolü olduğu anlaşılan kalsitonin gen ilişkili peptid (CGRP) adlı molekülün etkisini engellemeyi hedefleyen ilaçların hem atağın akut evresinde hem de atakları önlemeye yönelik tedavilerde etkili olduğu bulundu.
Son yıllarda migrenin oluşumundaki rolü olduğu anlaşılan kalsitonin gen ilişkili peptid (CGRP) adlı molekülün etkisini engellemeyi hedefleyen ilaçların hem atağın akut evresinde hem de atakları önlemeye yönelik tedavilerde etkili olduğu bulundu.
Mikrorobotlarla vücudun belirli bölgelerine ilaç dağıtımı üzerine yapılan bilimsel çalışmalarda önemli bir başarı elde edildi. Oxford ve Michigan üniversitelerinden bir grup araştırmacı kalıcı mıknatıs özellik gösteren damlacıklardan üretilen mikrorobotlar geliştirdi.
Cambridge Üniversitesinden Varun Warrier ve ekibinin ekim ayında Nature’da yayımladıkları yeni bir araştırma, çocuklara otizm tanısının konulduğu yaşın genetik faktörlerden etkilenebileceğini ortaya koyuyor.
Her ne kadar yılın dört mevsiminde şimşek ve gök gürültüsü meydana gelse de, özellikle mevsim geçişlerinde, yani ilkbahar ve sonbahar aylarında daha sık görülür.
Yapay zekâ, eğitim teknolojileri alanında ders planlamasından öğrenci değerlendirmesine, kişiselleştirilmiş öğrenmeden sanal rehberliğe kadar pek çok alanda çığır açıcı değişimler yaratmaya başladı.
Bir grup Fransız ve Kanadalı araştırmacı, Japon kâğıt kesme ve katlama sanatı olan kirigamiden esinlenerek paraşütler tasarladı ve üretti. Paraşütler, yatay hıza sahip olmasalar bile türbülansa girmiyor ve sıradan paraşütlerin aksine düşey biçimde yere inmeyi başarıyor.
Avusturya’daki Leoben Üniversitesinden Stefan Pogatscher ve ekibi, hurda araçları otomotiv endüstrisinde kullanılabilecek döküm alaşımlarına dönüştürmek için yeni bir çözüm öneriyor.
Xesai/iStock
Otizm, sosyal etkileşimlerde güçlük, tekrarlayıcı davranışlar ve sınırlı ilgi alanlarıyla tanımlanan nörogelişimsel bir durum. Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre her 127 kişiden biri otizmli. Cambridge Üniversitesinden Varun Warrier ve ekibinin ekim ayında Nature’da yayımladıkları yeni bir araştırma, çocuklara otizm tanısının konulduğu yaşın genetik faktörlerden etkilenebileceğini ortaya koyuyor.
Ekip, 5–17 yaş arasında otizm tanısı alan çocukların gelişim verilerini inceledi. Önceki çalışmalarda cinsiyet ve sosyoekonomik durumun tanı yaşını etkileyebileceği öne sürülse de yeni araştırmada bu faktörlerin etkisinin oldukça sınırlı olduğu anlaşıldı. Buna karşılık araştırmacılar, otizmli çocukların gelişiminde iki eğilim olduğunu belirledi: Bir grup erken yaşta güçlükler yaşamaya başlayıp bunları zamanla sürdürürken diğer grup erken çocuklukta daha az sorun yaşayıp geç çocuklukta ve ergenlikte daha fazla zorlukla karşılaşıyordu. Bu iki eğilimin, tanı yaşındaki farklarla anlamlı bir şekilde ilişkili olduğu anlaşıldı. Genetik incelemeler, bu iki grubun DNA profillerinin de farklı olduğunu gösterdi. Geç tanı alan çocuklarda erken tanı alanlara kıyasla başka bir dizi yaygın genetik farklılık bulundu. Araştırma nadir ya da kalıtsal olmayan genetik değişiklikleri incelemese de sonuçlar iki grup arasında net bir ayrım olmadığını gösterdi. Warrier, bu durumun otizmin iki farklı türü olduğu anlamına gelmediğini aslında spektrumun farklı noktalarına işaret ettiğini söylüyor.
Ekip ayrıca geç otizm tanısı alan çocuklarda dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) ile travma sonrası stres bozukluğu gibi durumlarla ilişkili genetik özelliklerin daha sık görüldüğünü belirledi. DEHB de tıpkı otizm gibi beynin farklı işleyiş biçimlerinden biri olarak görülüyor. Uzmanlara göre otizmin olası alt türlerini anlamak, tanı yöntemlerini geliştirmeye ve çocuklara daha kişiselleştirilmiş destek sağlamaya yardımcı olabilir. Bu da bireylerin yaşam kalitesini artırma potansiyeline sahip önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
Kaynaklar:
TÜBİTAK Remzi Oğuz Arık Mahallesi Tunus Cad. No: 80 06540 Kavaklıdere Çankaya/ANKARA
E-Posta: bteknik@tubitak.gov.tr
yayinlar.tubitak.gov.tr
E-Posta: abone@tubitak.gov.tr
