2025 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü, bunlardan biri olan “çevresel bağışıklık toleransı” adlı mekanizmayı aydınlatan uzun soluklu ve özverili çalışmaları nedeniyle Mary E. Brunkow, Fred Ramsdell ve Shimon Sakaguchi adlı üç bilim insanına verildi.
2025 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü, bunlardan biri olan “çevresel bağışıklık toleransı” adlı mekanizmayı aydınlatan uzun soluklu ve özverili çalışmaları nedeniyle Mary E. Brunkow, Fred Ramsdell ve Shimon Sakaguchi adlı üç bilim insanına verildi.
Cambridge Üniversitesinden Varun Warrier ve ekibinin ekim ayında Nature’da yayımladıkları yeni bir araştırma, çocuklara otizm tanısının konulduğu yaşın genetik faktörlerden etkilenebileceğini ortaya koyuyor.
Her ne kadar yılın dört mevsiminde şimşek ve gök gürültüsü meydana gelse de, özellikle mevsim geçişlerinde, yani ilkbahar ve sonbahar aylarında daha sık görülür.
Tarih boyunca birçok usta müzisyenin, nota bilgisi olmadan enstrüman çalabilmesi ya da ezgiler üretebilmesi, müzik yapmanın yalnızca görsel simgelere ve yazılı sistemlere bağlı olmadığını; öğrenme biçimleri, kültürel çevre ve bilişsel yetilerle yakından ilişkili olduğunu gösteriyor. Peki nota bilmeden gerçekten müzik yapılabilir mi?
Süresi ve mesafesi artan uzay yolculukları, ihtiyaç duyulan malzemelerin taşınmasını zorlaştırıyor ve maliyetleri yükseltiyor. Uzay görevlerindeki temel ihtiyaçların tamamını Dünya’dan göndermek, gelecekte uzayın derinliklerine yapılacak uzun görevler için sürdürülebilir bir çözüm olarak görünmüyor.
Avusturya’daki Leoben Üniversitesinden Stefan Pogatscher ve ekibi, hurda araçları otomotiv endüstrisinde kullanılabilecek döküm alaşımlarına dönüştürmek için yeni bir çözüm öneriyor.
Javier Trueba-MSF/Science Photo Library
Meksika’nın Chihuahua eyaletinde bulunan Naica maden sahasındaki Dev Kristal Mağarası, yeryüzünden yaklaşık 300 metre derinlikte bulunur. Kireç taşları içerisinde oluşmuş “U” şeklindeki bir odacıktır. Nisan 2000’de madenciler tarafından keşfedilen bu mağara, selenit olarak da isimlendirilen jips minerallerinden meydana gelen devasa kristalleriyle ünlüdür. Bu kristaller bilinen en büyük doğal kristallerdir. Kristallerin en büyüğü 11,40 metre uzunluğunda olup çapı 1 metreye yakındır, kütlesi ise 12 ton civarındadır. Mağara suyla dolu olmadığında iç sıcaklığı 58°C’ye kadar yükselir ve içerisindeki nem oranı %90-99 seviyesinde ulaşır. Yani uygun koruyucu ekipmanlar kullanılmazsa insanların yaklaşık on dakika kalabileceği bir ortamdır.
Dev Kristal Mağarası Nasıl Oluştu?
Bir grup bilim insanı Naica Projesi kapsamında bu mağaraları ve içindeki devasa kristalleri inceledi. Mağara, bir fay hattı boyunca yükselen bir magma odasının üzerinde yer alır.
Devamını okumak için TÜBİTAK Yayınlar web sitesini ziyaret ederek abone olabilirsiniz.
Yazar:
TÜBİTAK Remzi Oğuz Arık Mahallesi Tunus Cad. No: 80 06540 Kavaklıdere Çankaya/ANKARA
E-Posta: bteknik@tubitak.gov.tr
yayinlar.tubitak.gov.tr
E-Posta: abone@tubitak.gov.tr
