Filtre Balonu Nedir? Algoritmalar Sosyal Medyada Hangi İçerikleri Karşımıza Çıkarıyor?

DKosig/iStock

İnternette arama yaptığımızda karşımıza çıkan sonuçlar sadece arama terimlerinin uygunluğuna göre mi sıralanıyor ya da sosyal medyada gördüğümüz içerikler gerçekten rastgele mi karşımıza çıkıyor? Aslında çoğu zaman algoritmalar ilgi alanlarımıza göre bilgi akışını şekillendiriyor ve bizi fark etmeden kendi fikirlerimizi destekleyen bilgilerden oluşan bir filtre balonunun içine hapsediyor.

İnternette glütensiz beslenmeyle ilgili bir arama yaptığımızı düşünelim. Google, Yandex ya da kullandığımız başka bir arama motoru saniyeler içinde karşımıza binlerce sonuç çıkarıyor. Sıralanan arama sonuçları arasında ise çoğunlukla ilk sayfadakilere özellikle de ilk sıradakilere tıklamayı tercih ediyoruz. Ancak arama motorları aynı kelimelerle arama yapan iki insana aynı sonuçları göstermiyor. Çünkü sonuçlar sadece ilgi düzeyine göre sıralanmıyor; arama geçmişimiz, sosyal medya platformlarındaki etkileşimlerimiz, arama yaptığımız konum ya da zaman gibi farklı kriterler dikkate alınarak kişiselleştiriliyor. Çoğu insan böyle bir filtreleme yapıldığının farkında değil, farkında olsa bile bu filtrelemenin neye göre yapıldığı kullanıcıya açıklanmıyor. Eğer siz de internette ya da sosyal medya platformlarında karşılaştığınız haberlerin, videoların ve diğer içeriklerin gittikçe daha çok birbirine benzemeye başladığını fark ettiyseniz dijital dünyada nasıl yönlendirildiğinize dair önemli bir ipucunu yakaladınız demektir.

Filtre Balonu Nedir?

Dijital dünyada hangi içeriklerle karşılaşacağımızı belirleyen algoritmalar, gün geçtikçe daha fazla benzer içeriğe maruz kalmamıza sebep oluyor ve ulaştığımız bilgi çeşitliliğini sınırlandırıyor. Bunu internetteki davranışlarımızı yani dijital izlerimizi takip edip nelerle ilgilendiğimizi tahmin ederek yapıyorlar. Bu durum filtre balonu olarak isimlendiriliyor.

Yazar: