Son yıllarda migrenin oluşumundaki rolü olduğu anlaşılan kalsitonin gen ilişkili peptid (CGRP) adlı molekülün etkisini engellemeyi hedefleyen ilaçların hem atağın akut evresinde hem de atakları önlemeye yönelik tedavilerde etkili olduğu bulundu.
Son yıllarda migrenin oluşumundaki rolü olduğu anlaşılan kalsitonin gen ilişkili peptid (CGRP) adlı molekülün etkisini engellemeyi hedefleyen ilaçların hem atağın akut evresinde hem de atakları önlemeye yönelik tedavilerde etkili olduğu bulundu.
Çin Bilim ve Teknoloji Üniversitesinden (USTC) sinir bilimciler ve malzeme bilimcilerden oluşan bir araştırma ekibi kızılötesi ışığı görünür ışığa dönüştüren kontakt lensler geliştirdi.
Bilim ve Teknik Düşünme Kulesi köşesinde Ekim 2025'te yayımlanan İşlemsiz Kendoku ödüllü sorusunu çözenler arasından çekilişle belirlenecek 10 kişiye TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları tarafından yayımlanan Mutlu Beyin kitabı hediye edilecek.
Yirmi yıldan uzun bir zaman dilimine ait verilerin incelendiği yeni bir araştırma tüm dünyadaki tatlı su kaynaklarının ciddi bir azalmayla karşı karşıya olduğunu ortaya koydu
Yapay zekâ, eğitim teknolojileri alanında ders planlamasından öğrenci değerlendirmesine, kişiselleştirilmiş öğrenmeden sanal rehberliğe kadar pek çok alanda çığır açıcı değişimler yaratmaya başladı.
Türkiye’nin en büyük gökyüzü gözlem etkinliği olan TÜBİTAK Gökyüzü Gözlem Etkinliği, 28-31 Ağustos tarihleri arasında Erzurum’da gerçekleştirildi.
Tarımsal üretimde verim ve kalite kaybını önlemek için başvurulan pestisitlerin, biyoçeşitliliği koruyacak ve sürdürülebilir tarıma katkıda bulunacak şekilde kullanılması gerekir.
Surasak_K/iStock
Uluslararası bir araştırma grubu düzensiz bir biçimde bükülen buz kütlelerinin elektrik ürettiğini keşfetti. Dr. Xin Wen ve arkadaşları tarafından yapılan araştırmanın sonuçları Nature Physics’te yayımlandı.
Buz, yeryüzünde en bol bulunan maddelerden biri olsa da yapısının ve özelliklerinin tam olarak anlaşılabildiği söylenemez. Çin’deki Xi’an Jiatong Üniversitesinden ve ABD’deki Stony Brook Üniversitesinden bir grup araştırmacı buzun daha önceleri bilinmeyen bir özelliğini keşfetti. Buz kütlelerinin metal levhalar arasında sıkıştırıldığı düzeneklerle yapılan deneysel çalışmalar, buzun fleksoelektrik bir malzeme olduğunu gösterdi. Başka bir deyişle düzensiz bir biçimde bükülen buz kütleleri elektrik üretiyor.
Yapılan keşif sadece teknolojik uygulamalar için potansiyel taşımakla kalmıyor, şimşeklerin oluşumu gibi doğal süreçlere de açıklama getiriyor. Şimşeklerin bulutlardaki buz parçacıkları arasındaki çarpışmalar sonucunda biriken elektrik potansiyelinin serbest kalmasıyla ortaya çıktığı bilinir. Ancak yakın zamanlara kadar bu potansiyel birikmesinin nasıl gerçekleştiği tam olarak anlaşılamamıştı. Buz piezoelektrik özellik göstermez. Başka bir deyişle basitçe sıkıştırıldığında elektrik üretmez. Buzun fleksoelektrik özellik gösterdiğinin keşfedilmesi ise şimşeklerin ortaya çıkmasına yol açan elektrik potansiyeli birikmesinin nasıl gerçekleştiğine bir açıklama getiriyor.
Araştırmacılar ayrıca buzun elektrik üretmesinin ikinci bir yolu olduğunu daha keşfetti. Deneyler, sıcaklığı -113 ºC’nin altına düştüğünde buzun yüzeyinde ferroelektrik bir katman ortaya çıktığını gösteriyor. Bu durum buz yüzeyinin elektriksel olarak polarize olabildiği anlamına geliyor. Belirli koşullar altında ferroelektrik özellik göstermesi buzu, ileri teknoloji ürünü sensörlerde ve kapasitörlerde kullanılan titanyum dioksit gibi malzemelerin seviyesine taşıyor.
Bu keşif, gelecekte soğuk koşullarda üretilen ve çalışan, buzun aktif madde olarak kullanıldığı yeni elektronik cihazların geliştirilmesine imkân sağlayabilir. Detaylı bilgiye Nature Physics’te yayımlanan makaleden ulaşabilirsiniz.
Kaynaklar:
TÜBİTAK Remzi Oğuz Arık Mahallesi Tunus Cad. No: 80 06540 Kavaklıdere Çankaya/ANKARA
E-Posta: bteknik@tubitak.gov.tr
yayinlar.tubitak.gov.tr
E-Posta: abone@tubitak.gov.tr
