Glüten; buğday, arpa ve çavdarda bulunan, hamura esneklik ve kabarma gücü kazandıran bir protein. Ancak bazı insanlar için glüten yalnızca yiyeceklerle ilgili bir bileşen değil, sağlık sorunlarının da tetikleyicisi. Peki glüten gerçekten herkes için zararlı mı yoksa bu sadece gereksiz bir korku mu? Bilim dünyası bu sorunun cevabını hâlâ arıyor.
Kötü niyetli kullanıcıların sohbet robotları aracılığıyla zararlı yazılımlar üretebilmesi anlamına gelen vibe hacking, yeni bir riskin ortaya çıkmasına neden oldu.
Bilim ve Teknik Düşünme Kulesi köşesinde Eylü 2025'te yayımlanan Bölgesel At Hamlesiz Sudoku ödüllü sorusunu çözenler arasından çekilişle belirlenecek 10 kişiye TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları tarafından yayımlanan Çizgi Bilim: Marie Curie kitabı hediye edilecek.
Bir grup araştırmacı elma salyangozlarındaki göz rejenerasyonunu detaylı olarak inceleyerek süreçte yer alan genleri tespit etti.
İtalya’da, Pompeii yakınlarındaki Paestum antik kentinde 1954’te toprak altından çıkarılan ve MÖ 520 dolaylarına tarihlenen bronz kapların içindeki gizemli maddenin bal olduğu modern kimyasal analiz teknikleri sayesinde ortaya çıkarıldı.
4,5 milyar yıl kadar önce Ay ile Dünya arasındaki mesafe günümüzdekinin 17'de 1'i kadardı. Ay zamanla gezegenimizden uzaklaştı ve mevcut konumuna ulaştı. Uydumuz her yıl Dünya’dan ortalama 3,8 cm uzaklaşmaya devam ediyor.
Japonya’daki RIKEN araştırma merkezinden bilim insanları, kullanım sırasında dayanıklılığını koruyan ancak deniz suyunda saatler içinde parçalanabilen yeni bir plastik türü geliştirdi.
Son dönemde popülerleşen vibe coding kavramı, geliştiricilerin yapmak istedikleri işlemleri teknik detaylarla açıklamadan doğal ifadeler kullanarak tanımladıkları yapay zekâ destekli bir yazılım geliştirme yaklaşımıdır. Bu sayede GPT-o3, Claude 3.7 veya GitHub Copilot gibi büyük dil modellerine “modern bir giriş formu tasarla” gibi günlük dilde bir komut vererek çalışan kod parçaları ürettirilebilir. Ancak bu yaklaşım, siber güvenlik sistemlerinde vibe hacking adı verilen yeni bir riskin ortaya çıkmasına neden oldu. Kötü niyetli kullanıcıların sohbet robotları aracılığıyla zararlı yazılımlar üretebilmesi anlamına gelen vibe hacking ilk anda endişe verici gelse de durum o kadar tehlikeli değil. Bu tür kötü niyetli girişimler ile güvenlik açıklarından faydalanan basit zararlı yazılımlar geliştirilebilir. Ancak büyük çaptaki siber saldırılar için çok daha profesyonel ekipler gerekiyor.
Tecrübeli saldırganlar, antivirüs yazılımları tarafından tespit edilmemek için kodunu değiştiren polimorfik malware yazılımlar, içeriği kişiye özel olarak değiştirilen e-posta ya da mesajlarla yapılan oltalama saldırıları ya da daha önce tespit edilmemiş güvenlik açıklarını kötüye kullanan zero-day exploit yöntemi ile aynı anda çok sayıda hedefe siber saldırılar düzenleyebiliyor. Bu nedenle zararlı yazılımı yapısından tanıyan geleneksel savunma yöntemlerinin yerini değişen siber saldırı türlerine uyum sağlayabilen, büyük dil modelleri destekli güvenlik mimarileri alacak gibi görünüyor. İlk otonom siber güvenlik sistemlerinden biri olan XBOW tarafından geliştirilen güvenlik platformu HackerOne’ın en çok tercih edilen araç hâline gelmesi, yapay zekâ destekli siber güvenlik sistemlerinin potansiyelinin somut bir kanıtı.
Kaynaklar:
TÜBİTAK Remzi Oğuz Arık Mahallesi Tunus Cad. No: 80 06540 Kavaklıdere Çankaya/ANKARA
E-Posta: bteknik@tubitak.gov.tr
yayinlar.tubitak.gov.tr
E-Posta: abone@tubitak.gov.tr
