Skip to content Skip to navigation

Formula 1’in “Yer Uçakları": Formula 1’de Son Aerodinamik Yenilikler

Gürkan Caner Birer

Formula 1, hızın ötesinde bir dünya. Her saniye, her vida, her karar büyük bir anlam taşıyor. Bu spor, bilim ve mühendisliğin dans ettiği bir sahne. Riskler devasa, hata payı ise yok denecek kadar az. İşte bu yüzden Formula 1, saatte 370 kilometre hızla mükemmelliği arayan eşsiz bir gösteri. Âdeta bir hız senfonisi!

Mayıs 2025 sayısında yayımlanan yazıda Formula 1’in temellerini ve uygulanmaya başlanan bazı kural değişikliklerini ele almıştık. Serinin bu ayki bölümünde ise özellikle son dönemdeki yeniliklere odaklanacağız. Formula 1, son dönemde de teknolojik yeniliklerin öncüsü olmaya devam ediyor. Araç tasarımından yapay zekâ kullanımına kadar pek çok alanda Formula 1 takımları sınırları zorluyor. Günümüz Formula 1 araçlarını bu kadar özel kılan başlıca teknolojik gelişmeleri gelin hep beraber inceleyelim.

Formula 1 Araçlarında Tasarım ve Mühendislik

Formula 1 araçları, dünyanın en gelişmiş kara araçları olarak kabul edilir. Formula 1 araçlarının tasarımı ve mühendisliği alanında birkaç önemli etken öne çıkar.

Bunlardan ilki zemin etkisi ve aerodinamik tasarım. Formula 1 araçlarının piste daha iyi tutunmasını sağlayan zemin etkisinin kullanımı 1982’de yasaklanmıştı. 2022’de yeniden uygulanmaya başlanan zemin etkisi prensibi sayesinde araçlara etki eden yere basma kuvvetinin büyük kısmı aracın altından geçen hava akımıyla üretiliyor. 2023 ve 2024 sezonlarında takımlar araç tasarımlarını bu prensipten daha verimli yararlanacak şekilde geliştirdi. 2025 araçları ise aracın tabanındaki venturi adı verilen kanallar ve araç tabanının arka kısmındaki difüzörler (aracın altından geçen havayı hızlandıran aerodinamik bileşen) sayesinde daha az türbülans oluşturarak daha yüksek yere basma kuvveti üretebiliyor.

Devamını okumak için TÜBİTAK Yayınlar web sitesini ziyaret ederek abone olabilirsiniz.

Yazar:

Gürkan Caner Birer
Bilgisayar Mühendisi