Kadınlar ve erkekler aynı hastalıkları farklı şekillerde yaşayabiliyor, ancak bu farkın nedeni yalnızca genetik değil. Yeni bir araştırma, protein düzeylerinden yaşam koşullarına, hormonlardan çevresel etkilere kadar pek çok unsurun bu ayrımı şekillendirdiğini ortaya koyuyor.
Arnavutluk, “Diella” adlı yapay zekâ sistemini kamu alımı süreçlerini yönetmekle yükümlü sanal bir bakan olarak atadı. Diella, daha önce devletin “e-Albania” dijital hizmet platformunda sanal asistan olarak görev yapıyordu.
Cambridge Üniversitesinden Varun Warrier ve ekibinin ekim ayında Nature’da yayımladıkları yeni bir araştırma, çocuklara otizm tanısının konulduğu yaşın genetik faktörlerden etkilenebileceğini ortaya koyuyor.
Domatese tat veren unsurların başında şekerler (başlıca glikoz ve früktoz) ve organik asitler (başlıca sitrik ve malik asit) gelir. Yazın daha sıcak ve güneşli koşulları, domates bitkisinin daha fazla fotosentez yapıp daha yüksek oranda şeker içeren domatesler üretmesini sağlar.
İş bulma süreçlerinde kullanılan yeni bir modelde iş bulma sürecinde aracılık veya eğitim desteği sunan firmalar aday işe yerleştirildikten sonra birkaç ay boyunca maaşının belirli bir yüzdesini hizmet bedeli olarak alıyor.
Süresi ve mesafesi artan uzay yolculukları, ihtiyaç duyulan malzemelerin taşınmasını zorlaştırıyor ve maliyetleri yükseltiyor. Uzay görevlerindeki temel ihtiyaçların tamamını Dünya’dan göndermek, gelecekte uzayın derinliklerine yapılacak uzun görevler için sürdürülebilir bir çözüm olarak görünmüyor.
Avusturya’daki Leoben Üniversitesinden Stefan Pogatscher ve ekibi, hurda araçları otomotiv endüstrisinde kullanılabilecek döküm alaşımlarına dönüştürmek için yeni bir çözüm öneriyor.
Hindistan’daki Birla Bilim ve Teknoloji Üniversitesinden araştırmacılar Project Rebirth adlı projede, uçak kazalarındaki can kayıplarını azaltmak için yapay zekâ destekli bir hava yastığı sistemi geliştiriyor. Uçağın hız, irtifa ve motor durumu gibi verileri yapay zekâ teknolojileri ve sensörler aracılığı ile takip ediliyor. Uçak 3.000 feetin altındayken sistem çarpışmanın kaçınılmaz hâle geldiğini algılarsa hava yastıkları otomatik olarak devreye giriyor ve iki saniyeden kısa sürede açılarak çarpışmanın etkisini önemli ölçüde azaltıyor. Hava yastıklarının açılması kararı yapay zekâ tarafından otonom olarak verilirse araştırmacılar, pilotların süreci iptal etmek için kısa bir zamanı olduğunu belirtiyor.
Uçağın gövdesine yerleştirilen dev hava yastıkları, Kevlar, Zylon, TPU gibi enerjiyi soğurma özelliğine sahip yenilikçi malzemelerden üretiliyor. Simülasyon verilerinin sonuçları, sistemin çarpma sırasında uçağa etki eden kuvvetleri %60 oranında azalabileceğini gösteriyor. Ancak hava yastığı sisteminin uçağın kütlesini ne kadar artıracağı ve maliyeti ile ilgili çözülmesi gereken sorunlar bulunuyor.
Mevcut sistemler kazaları önlemeye odaklanırken Project Rebirth “çarpışmadan sağ çıkmak” fikrine odaklanarak havacılıkta güvenlik anlayışına farklı bir bakış getiriyor.
Kaynaklar:
TÜBİTAK Remzi Oğuz Arık Mahallesi Tunus Cad. No: 80 06540 Kavaklıdere Çankaya/ANKARA
E-Posta: bteknik@tubitak.gov.tr
yayinlar.tubitak.gov.tr
E-Posta: abone@tubitak.gov.tr
