Oksijeni akciğerlerin aracılığı olmadan mikro ölçekli kabarcıklar kullanarak doğrudan kana ulaştırmayı amaçlayan bilim insanları, kanın pH değerinde hızla çözünebilen, vücutta birikmeden atılabilen ve toksik etki göstermeyen polimerik mikrokabarcıklar (PMB) sentezlemeyi başardı.
Oksijeni akciğerlerin aracılığı olmadan mikro ölçekli kabarcıklar kullanarak doğrudan kana ulaştırmayı amaçlayan bilim insanları, kanın pH değerinde hızla çözünebilen, vücutta birikmeden atılabilen ve toksik etki göstermeyen polimerik mikrokabarcıklar (PMB) sentezlemeyi başardı.
Bilim ve Teknik dergisi Düşünme Kulesi köşesinde Şubat 2025'te yayımlanan Toplamlı Apartmanlar Oyunu ödüllü sorusunun çözümü açıklandı ve kitap hediyesi kazananlar belli oldu.
Birleşmiş Milletler, küresel iklim değişikliğinden çok fazla etkilenen çevresel unsurlardan biri olan buzullara dikkat çekmek, bu konuda farkındalık oluşturmak, uluslararası iş birliğini ve eylem planlarını teşvik etmek amacıyla 2025 yılını Uluslararası Buzulların Korunması Yılı olarak ilan etti.
Everest Dağı’nın kuzey yüzünde bulunan Orta Rongbuk Buzulu’nda, 1924 yılında Everest’e tırmanırken kaybolan dağcı Andrew Irvine’a ait olduğu düşünülen bir bot buldu. Bu keşif, Everest Dağı’na tırmanan ilk insanların kim olduğuyla ilgili gizemin çözülmesine yardımcı olabilir.
Münih’teki Max Planck Fizik Enstitüsünden Hans Böhringer ve ekibi evrendeki bilinen en büyük yapıyı tespit etti. Quipu adı verilen yapının kütlesi 200 katrilyon Güneş kütlesine denk ve yaklaşık 70 galaktik süperküme barındırıyor.
Yapıştıkları yerlerden günler sonra bile kalabilen simlerin bu özellikleri Van der Waals etkileşimleri, statik elektriklenme ve sürtünme kuvveti gibi fiziksel etkilerle açıklanabilir.
Mehmet Murat Önel/AA Images
Bu yıl 9.’su düzenlenen Ulusal Antarktika Bilim Seferi (TAE-IX), 6 Şubat 2025 tarihinde başladı. 16’sı Türk, 20 araştırmacının katıldığı seferde, 19 farklı bilimsel proje yürütülecek. 12 Mart 2025’e kadar devam edecek olan sefer kapsamında yürütülen çalışmalar, insanlığın ortak bilimsel mirasına önemli katkılar sunacak. TAE-IX seferi kapsamında gerçekleştirilen çalışmaların detaylarını ve sonuçlarını ilerleyen sayılarda sizlerle paylaşmaya devam edeceğiz.
Cumhurbaşkanlığı himayelerinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı uhdesinde, TÜBİTAK MAM Kutup Araştırmaları Enstitüsü (KARE) tarafından yürütülen Ulusal Antarktika Bilim Seferleri kapsamında farklı disiplinlerden çeşitli alanlarda birçok proje gerçekleştiriliyor. İklim değişikliğinden biyoçeşitliliğe, deniz haritalamadan sismik gözlemlere kadar geniş bir yelpazede bilimsel araştırmaların yürütüldüğü kutup seferlerinde, okyanus bilimi ve yer bilimleri gibi birçok alana katkı sağlayacak veriler elde ediliyor.
Türk bilim insanları 2017 yılından i bugüne kadar Antarktika’ya 8, Arktik’e 4 olmak üzere toplam 12 ulusal kutup bilim seferi gerçekleştirdi. Bu seferlerde 200’e yakın Türk bilim insanı, kutup koşullarında 100’den fazla projeyi hayata geçirdi. 243 bilimsel çıktının ve 40 lisansüstü tezin üretildiği seferlerde araştırmacılar, dünyanın en zorlu iklim koşullarına sahip bölgeleri olan Antarktika ve Arktik’te yerli ve millî teknoloji ürünlerini test etme ve deneyimleme imkânı buluyor. Uydu ve konumlama çalışmalarıyla birlikte çevre koruma projelerinin de yer aldığı sefer kapsamında uluslararası iş birlikleri de güçlendirilmeye devam ediyor. Bu yılki seferde Türkiye ile ABD iş birliğiyle kıtaya düşük frekans ölçüm istasyonu kurulacak. Çalışmalar sonucunda elde edilen veriler, ülkemizin bilimsel, teknolojik ve stratejik kazanımları ve uluslararası bilim camiasındaki etkinliğinin daha da güçlenmesi açısından büyük öneme sahip. Bu yıl yürütülen projeler arasında Kabataş Erkek Lisesi’nden üç öğrencinin geliştirdiği “İnsansız Kutup Hava Aracı” projesi de yer alıyor. TÜBİTAK 2204-C Lise Öğrencileri Kutup Araştırma Projeleri Yarışması 2024 Yılı Final Yarışmasında Yer Bilimleri alanında Türkiye birinciliği elde eden öğrenciler, geliştirdikleri projelerini Antarktika’da test etmenin yanında projeleri kapsamında çeşitli gaz ve iklim ölçümleri de yapacak.
TÜBİTAK tarafından yürütülen çalışmalar kapsamında önümüzdeki yıllarda Antarktika’da bir Türk Bilimsel Araştırma Üssü kurulması da planlanıyor. Türkiye’nin kutup bölgelerindeki bilimsel varlığını kalıcı hâle getirmek amacıyla kurulması planlanan bu üs, Türk bilim insanlarının kutup araştırmalarına daha fazla katkı sağlamasının önünü açacak.
Kaynaklar:
TÜBİTAK Remzi Oğuz Arık Mahallesi Tunus Cad. No: 80 06540 Kavaklıdere Çankaya/ANKARA
E-Posta: bteknik@tubitak.gov.tr
yayinlar.tubitak.gov.tr
E-Posta: abone@tubitak.gov.tr
