Delmaine Donson/iStock
Ispanak yedikten sonra dişleriniz ince kumla kaplanmış gibi garip bir hisse kapılıyorsanız yalnız değilsiniz! Ispanakta bulunan bir asidin kalsiyum ile oluşturduğu bileşik dişlerimizde toplanarak bu hisse sebep oluyor. Ispanakta bolca bulunan oksalik asit, çiğneme sırasında tükürükte bulunan kalsiyum ile birleşerek kalsiyum oksalat kristallerini oluşturur. Bu küçük kristaller suda iyi çözünmediği için ağzımızda serbestçe dolaşarak dişlerimize yapışır ve kısmen rahatsız edici olabilen kamaşma hissine yol açar.
Pancar, pazı, semizotu, lahana ve çilek gibi besinlerde de oksalik asit bulunuyor. Ancak ıspanak yaygın tüketilen gıdalar arasında en yüksek oksalik asit içeriğine sahip. Bu yüzden kamaşma hissini en net ıspanak yerken algılıyo- ruz. Kalsiyum gibi minerallere veya diğer besin öğelerine tutunarak emilimlerini engelleyen bu tür maddelere anti- besin (antinutrient) adı verilir. Düzenli beslenme ile farklı kaynaklardan yeterli düzeyde kalsiyum alınabileceği için ıspanaktaki oksalik asidin kalsiyuma bağlanması büyük bir sorun teşkil etmiyor.
Dişlerimizdeki kalsiyum serbest hâlde bulunmadığın- dan oksalik asit ile etkileşime girmez. Dişlere yapışan kal- siyum oksalat kristalleri ise fırçalamayla kolaylıkla uzak- laştırılabileceğinden herhangi bir tehlike arz etmiyor. Ancak böbrek taşı oluşturmaya meyilli bünyelerde yüksek oksalik asit tüketimiyle böbreklerde kalsiyum oksalat taş- larının oluşma ihtimali artıyor. Dişlerdeki kristal kaplan- ma miktarını azaltmak için uzun pişirme süresi ile yeme- ğin asitliğini düşürebilir, çiğ ıspanağı limonla tüketerek C vitamininin oksalik asiti kısmen çözmesini sağlayabilir ya da araştırmacıların düşük oksalik asitli ıspanak yetiştirme çalışmalarını tamamlamalarını bekleyebilirsiniz.
Kaynaklar:
- livescience.com/56237-why-spinach-makes-teeth-feel-weird.html
- spoonuniversity.com/lifestyle/teeth-feel-weird-eating-spinach