Viyana Tıp Üniversitesinde Hematoloji Uzmanı Philipp Staber tarafından yürütülen çalışmada çeşitli kanser ilaçlarının etkinliği, hastalardan alınan kanser hücrelerinden vücut dışında oluşturulan hücre kültürleri üzerinde deneniyor.
Viyana Tıp Üniversitesinde Hematoloji Uzmanı Philipp Staber tarafından yürütülen çalışmada çeşitli kanser ilaçlarının etkinliği, hastalardan alınan kanser hücrelerinden vücut dışında oluşturulan hücre kültürleri üzerinde deneniyor.
OpenAI, popüler yapay zekâ sohbet robotu ChatGPT’ye arama motoru özelliği ekledi. Diğer tarafta Google, OpenAI’nin bu yeniliğine yanıt olarak yapay zekâ destekli yeni özellikler duyurdu.
Münih, Ludwig Maximilian Üniversitesinden (LMU) Nöroimmünolog Dr. Lisa Ann Gerdes liderliğindeki bir ekip, bir tür bağışıklık hücresi olan CD8-pozitif (sitotoksik) T hücrelerinin, MS hastalığının erken aşamalarında rol oynadığını gösterdi.
Sonuçları Science dergisinde yayımlanan araştırmada tardigradların DNA'yı radyasyonun neden olduğu hasardan koruyan ve meydana gelen kırılmaları onaran önemli bir savunma sistemine sahip olduğu belirlendi.
Okumanın ve yazmanın henüz söz konusu olmadığı, insanların resim yoluyla iletişim kurdukları zamanlardan kalma sanat eserlerinin bazılarında Güneş çiziminin ve Ay’ın evrelerinin tasvirlerinin yer alması, insanın 10.000 yıldan daha uzun bir süre önce gökyüzünde gördüklerine ilgi duyduğunu ve resmettiğini gösteriyor.
Uydular da alt uydulara sahip olabilir. Ancak bu, oldukça düşük bir olasılıktır.
Irvine, California Üniversitesinden bir araştırma ekibi, beyindeki oftalmik asit adlı bir molekülün Parkinson ve hareketle ilgili başka hastalıklar için yeni bir tedavi olabileceği ihtimalini ortaya koydu.
Aynı yoldan ve aynı hızla gitmenize rağmen, dönüş yolculuğunun gidişten daha kısa sürdüğünü hissediyorsanız yalnız değilsiniz. Akademik anlamda ilk olarak 1950’lerde çalışılan bu olguya “dönüş yolculuğu etkisi” (return trip effect) deniyor. Etkiyi ölçmek için yapılan deneylerde katılımcılar dönüş yolculuğu süresinin ölçülen değerlerden yaklaşık %20 daha kısa olduğunu düşünüyor.
Dönüş yolculuğu etkisi için yaygın kabul gören açıklama, gidiş esnasında aşinalık kazanılan yolun dönüşte daha kısa algılanması temeline dayanıyor. Zaman algısına yönelik çalışmalar da bu açıklamayı destekliyor. İlk defa tecrübe edilen bir durumda, bilinmedik uyaranların etkisiyle, zaman daha yavaş akıyormuş gibi algılanır. Bununla birlikte, deneklerin dönüş yolculuğunun süresine dair tahminlerinin, gidiş yolculuğunun süresine dair tahminlerine kıyasla ölçülen gerçek yolculuk süresine daha yakın olması da gidiş yolunda zaman genişlemesinin tecrübe edildiği anlamına geliyor. Ne var ki, 2011 yılında Niels van de Ven ve ekibinin gerçekleştirdiği deneyler, dönüş yolculuğu etkisinin daha kapsamlı bir açıklama gerektirdiğini ortaya koydu.
Ekibin tasarladığı deneylerden birinde, belirlenen hedefe aynı yolu kullanarak ulaşan bisikletçilerin başlangıç noktasına farklı rotalardan dönmesi istendi. Kontrol grubundaki bisikletçiler ise gittikleri yoldan geri döndü. Sonuçta, eşit uzunluktaki alternatif rotayı kullanan bisikletçilerin süre tahminleri ile aynı yolu kullanarak dönenlerin yakın değerlerde olduğu gözlendi. Ven ve ekibi, dönüş yolculuğu etkisinin tamamlayıcı bileşeninin beklentilerin tersine çıkması olduğunu öne sürüyor. Bu görüşe göre, gidiş yolculuğunun beklentimizden daha uzun sürdüğünü düşünerek dönüş yolunun da uzun süreceğini öngörüyoruz. Bu beklenti ile yola çıkınca da dönüş yolculuğunun kısa sürdüğünü düşünüyoruz. İşe gidip gelmek ya da aile ziyaretleri gibi sıklıkla yaptığımız yolculuklarda ise beklentilerimiz gerçeklikle daha örtüşür hâle geldiğinden dönüş yolculuğu etkisini hissetmiyoruz.
Kaynaklar:
TÜBİTAK Remzi Oğuz Arık Mahallesi Tunus Cad. No: 80 06540 Kavaklıdere Çankaya/ANKARA
E-Posta: bteknik@tubitak.gov.tr
yayinlar.tubitak.gov.tr
E-Posta: abone@tubitak.gov.tr
