Skip to content Skip to navigation

Curiosity’den Şaşırtıcı Keşif: Mars’ta Element Hâlinde Kükürt Bulundu

Tuba Sarıgül

NASA/JPL-Caltech/MSSS

30 Mayıs’ta NASA’nın Curiosity keşif robotunun üzerinden geçmesi sonucu ezilerek çatlayan kayaçta, element hâlinde kükürt bulundu. Bu beklenmedik keşifle Mars’ta ilk defa saf kükürte rastlanmış oldu.

Geçmişte Mars’ta magnezyum sülfat, kalsiyum sülfat gibi kükürt içeren kimyasal bileşiklerden oluşan mineraller tespit edilmişti. Curiosity keşif robotu da Ekim 2022’den beri Mars’ın sülfat açısından zengin bölgelerinde araştırmalar yapıyordu. Bilim insanları sülfat içeren minerallerin, Mars’ta sıvı hâlde suyun bulunduğu bölgelerin kuraklaşması sırasında oluştuğunu düşünüyor. Dolayısıyla bu bölgede yapılan araştırmaların Mars’ın geçmişte canlı yaşamı için uygun koşullara sahip olup olmadığına dair önemli bilgiler sağlaması bekleniyor.

Curiosity, Ağustos 2012’de Mars’ın Gale Krateri olarak bilinen bölgesine inerek görevine başladı. Keşif aracının görev yapacağı bölge, Mars’ta suyun bulunma olasılığının en yüksek olduğu yerler arasından seçildi. Gale Krateri’nin, 3,7 milyar yıl önce bir gök taşının Mars’ın yüzeyine çarpması sonucu oluştuğu tahmin ediliyor. 154 kilometre çapındaki kraterin içinde Aeolis Mons adında (Mount Sharp olarak da bilinir) ve yüksekliği yaklaşık 5 kilometre olan bir dağ bulunuyor. Curiosity, element hâlindeki kükürt kristallerinden oluşan kayaca, Aeolis Mons’un yamacı boyunca uzanan bir kanal olan Gediz Vallis kanalında rastladı. Gediz Vallis’in, sel suları ve toprak kayması etkisiyle oluştuğu tahmin ediliyor.

Mars’ta sıvı hâlde suyun bulunduğu zamanlarda, Gale Krateri’nin içinde yağmur ve kar sularıyla beslenen nehirlerin akışı ve yeraltı sularının zemindeki çatlaklardan yüzeye çıkması sonucu oluşan bir göl bulunduğu düşünülüyor. Bu dönemde suyun taşıdığı kayaç parçalarının ve diğer malzemelerin kraterin tabanında birikmesi sonucu oluşan jeolojik yapılarda ise Mars’ta zaman içinde değişen koşulların kaydını bulmak mümkün. Çünkü bu jeolojik yapıların kimyasal özellikleri, oluştuğu koşullara göre değişiklik gösteriyor.
Bu bölgede yaşamın ortaya çıkması için gerekli bileşenleri içeren minerallerin ve suyun varlığına dair kanıtları araştıran Curiosity, 2014 yılından beri Aeolis Mons’a tırmanıyordu.

Mars’ın yüzeyinde saf kükürt kristallerinin nasıl oluştuğu henüz bilinmiyor. Çünkü daha önce keşfin yapıldığı bölgede element hâlinde kükürtün oluşmasını sağlayacak koşulların ortaya çıktığı tahmin edilmemişti. Bilim insanları bundan sonra Curiosity’nin son keşfini açıklayabilmek için çevredeki kayaçları incelemeye devam edecek.

Kaynak: