Son yıllarda migrenin oluşumundaki rolü olduğu anlaşılan kalsitonin gen ilişkili peptid (CGRP) adlı molekülün etkisini engellemeyi hedefleyen ilaçların hem atağın akut evresinde hem de atakları önlemeye yönelik tedavilerde etkili olduğu bulundu.
Son yıllarda migrenin oluşumundaki rolü olduğu anlaşılan kalsitonin gen ilişkili peptid (CGRP) adlı molekülün etkisini engellemeyi hedefleyen ilaçların hem atağın akut evresinde hem de atakları önlemeye yönelik tedavilerde etkili olduğu bulundu.
Mikrorobotlarla vücudun belirli bölgelerine ilaç dağıtımı üzerine yapılan bilimsel çalışmalarda önemli bir başarı elde edildi. Oxford ve Michigan üniversitelerinden bir grup araştırmacı kalıcı mıknatıs özellik gösteren damlacıklardan üretilen mikrorobotlar geliştirdi.
Bilim ve Teknik Düşünme Kulesi köşesinde Ekim 2025'te yayımlanan İşlemsiz Kendoku ödüllü sorusunu çözenler arasından çekilişle belirlenecek 10 kişiye TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları tarafından yayımlanan Mutlu Beyin kitabı hediye edilecek.
Her ne kadar yılın dört mevsiminde şimşek ve gök gürültüsü meydana gelse de, özellikle mevsim geçişlerinde, yani ilkbahar ve sonbahar aylarında daha sık görülür.
Yapay zekâ, eğitim teknolojileri alanında ders planlamasından öğrenci değerlendirmesine, kişiselleştirilmiş öğrenmeden sanal rehberliğe kadar pek çok alanda çığır açıcı değişimler yaratmaya başladı.
2025 yılının süper Ay’ı 5 Kasım da gerçekleşiyor. Merkür, kasım ayının başında gün batımından sonra ayın sonunda ise şafak vakti gökyüzünde görülebiliyor. Jüpiter ve Satürn ise gökyüzünü neredeyse bütün gece domine ediyor.
Apokrin bezlerin ürettiği teri kıvamlı hâle getiren bileşenlerden ikisi yağlar ve proteinlerdir. Terin kendisi kokusuz olsa da koltuk altlarında bulunan bakteriler, bu maddeleri parçalayarak kokusu rahatsız edici bulunabilen yan ürünler açığa çıkarır.
Alessandro De Maddalena/iStock
Hilal şeklindeki kuyrukları sayesinde mako köpekbalıkları, saatte 74 km hıza varan süratleriyle okyanustaki en hızlı köpekbalıklarıdır. Uzun mesafelerde bu hızı koruyamasalar da bu anlık hız patlamaları, seri hareket eden avlarını yakalamalarına yardımcı olur. Ayrıca gelişmiş sıçrama yetenekleriyle bilinir ve avlanırken sudan dışarı çıkmalarına sebep olacak kadar yükseğe sıçradıkları gözlemlenebilir.
Taksonomik hiyerarşide “aile” kategorisinden sonra “cins” sonra da “tür” kategorisi gelir. Mako köpekbalıkları Isurus cinsine aittir. Bu cins içinde yalnızca iki canlı türü vardır: Uzun yüzgeçli mako köpekbalığı (Isurus paucus) ve kısa yüzgeçli mako köpekbalığı (Isurus oxyrinchus). Adından da anlaşılacağı gibi uzun yüzgeçli mako köpekbalıklarının göğüs yüzgeçleri daha uzun ve vücutları daha incedir. Anatomilerindeki bu ufak farklılıklar, onları kısa yüzgeçli benzerlerine göre daha yavaş ve daha az aktif hâle getirir. Isurus kelimesi, Yunanca ‘’eşit kuyruk’’ anlamına gelen kelimeden türetilmiştir. Mako köpekbalıklarının eşsiz kuyruk yapısı, benzer büyüklükte üst ve alt loblara sahiptir. Bu, zamanlarının çoğunu açık okyanusta geçiren ve avlarını yakalamak için hızlı hareket eden köpekbalıkları arasında ortak bir özelliktir.
Devamını okumak için TÜBİTAK Yayınlar web sitesini ziyaret ederek abone olabilirsiniz.
TÜBİTAK Remzi Oğuz Arık Mahallesi Tunus Cad. No: 80 06540 Kavaklıdere Çankaya/ANKARA
E-Posta: bteknik@tubitak.gov.tr
yayinlar.tubitak.gov.tr
E-Posta: abone@tubitak.gov.tr
