S�zkonusu birle�ik alan kuramlar�na g�re, evrendeki madde kar��t madde dengesizli�i; evrenin ilk olu�ma a�amas�ndaki par�ac�k �retim s�re�lerinin, termodinamik denge durumu civar�ndaki sal�n�mlar nedeniyle bir s�re i�in, baryonlar�n lehine k���k bir (10,000'de 1) sapmaya u�ram�� olmas�ndan kaynaklan�yor. Bu s�rada �retilmi� olan madde par�ac��� fazlal���, daha sonra madde ve kar��t madde par�ac�klar�n�n birbirlerini yoketmesinden sonra geriye kalm�� olup, evrende bug�n g�r�nen baryon maddeyi olu�turuyor. Protonun bozunma s�reci ise �imdi bir bak�ma, bir zamanlar yer alm�� olan o sapmay� d�zeltici y�nde veya 'baryon say�s�'n� denge konumunun gerektirdi�i d�zeye geri d�nd�rme do�rultusunda �al���yor. Proton bozunmas� bu a��dan �ok �nemli ve �zerinde yo�un olara �al���lan bir konu.

Bozunman�n deneysel olarak g�zlemlenebilmesi i�in; Japonya'da ve ABD'nin Argon Ulusal Laboratuvarlar�'nda, kozmik ���nlar�n uzak tutulabilmesi amac�yla yeralt� deneyleri yap�l�yor. Japonya'daki S�per-Kamiokande d�zene�i, yerin 1000 m alt�ndaki bir maden galerisinde in�a edilmi� olup; 40x40m boyutlar�ndaki silindir bir tank�n i�inde bulunan 50,000 ton saf su ve silindir y�zeyinin etraf�ndaki 11,000 dedekt�rden olu�uyor. D�zenek asl�nda; g�ne�ten veya galaksimizin herhangi bir yerindeki s�pernova patlamalar�ndan, ya da atmosferden kaynaklanan n�trinolar� g�zlemlemeye y�nelik bir 'n�trino g�zlem evi.' Ancak, i�indeki suda bulunan yakla��k 3.35x10³³ hidrojen �ekirde�ini olu�turan protonlardan birinin bozunmas� halinde, bunu da belirlemeye yetkin.

Bu deneylerde �imdiye kadar hi�bir proton bozunmas� g�zlenememi� durumda. Ki bu, protonun yar� �mr�n�n en az 10³³ y�l oldu�u anlam�na geliyor. Fakat protonun hi� bozunmuyor olmas� olas�l��� hala var.