Zayıf
etkileşim
Zayıf
etkileşim bildiğimiz gibi, çekirdek veya parçacık bozunmalarıyla, parçacık dönüşümleri
veya yokedilişlerinde rol oynayan bir etkileşim. Şimdi eğer bu türden süreçleri
incelerken simetri kurallarından herhangi birinin çiğnendiğine şahit olursak;
diğer üç etkileşimin simetri özelliklerini sağlıyor olduğu kanaatinde olduğumuza
göre; ihlalin sorumlusunun zayıf etkileşim olduğu sonucuna varabiliriz.
Zayıf
etkileşimin rol oynadığı bozunmalar, değişik zamanlarda değişik laboratuvarlarda
incelendiğinde aynı işleyiş biçimini sergiliyorlar. Dolayısıyla bu etkileşim de
'uzayda ve zamanda öteleme, uzayda dönme' işlemleri altında simetri özelliğini
sağlıyor.
1950'li
yıllara kadar, fizik yasalarının tümünün, bu arada zayıf etkileşimin de, sözünü
edegeldiğimiz simetrilerin tümünü sağladığına inanılıyordu. Fakat ilk kez 1954
yılında yapılan bir gözlemle, karşıt tau leptonunun; olmak
üzere, iki farklı şekilde bozunduğu belirlendi. Halbuki
parçacığının, bu bozunma yollarından birini izlemesi halinde, diğerini izlememesi
gerekiyor, çünkü aksi halde parite korunamıyordu. Daha sonra, paritenin korunumu
ilkesini çiğneyen pek çok diğer bozunma gözlendi. Örneğin spini ½ olan lambda
parçacığı (u-d-s), zayıf etkileşim
aracılığıyla bir proton (u-u-d) ve bir mezona
(au-d) bozunuyor ( › p+
mezon), bu bozunmada da parite korunmuyordu. 1957 yılında C.S. Wu ve çalışma arkadaşları
tarafından yapılan deneylerle belirlenen bir diğer örnek, kobaltın izotoplarından
birinin (Co-60) ß bozunmasıydı...