animalia> eumetazoa> bilateria> protostomia> eucoelomata> arthropoda> mandibulata> hexapoda> pterygota> neoptera>

11. Ordo (Tak�m): Hymenoptera (Zar kanatl�lar)

Thorax ve abdomen aras�nda �o�unlukla incelmi� bir bel b�lgesi bulunur. Ba� da boyun b�lgesine, olduk�a serbest hareket edebilecek �ekilde ba�lanm��t�r. Bacaklar� ta��y�c�-toplay�c� tiptedir. Temel a��z yap�s� �i�neyici olmas�na ra�men, balar�lar�nda yalay�c�-emici tipte a��z ortaya ��km��t�r. Antenler clavat (topuzlu) veya pulmose (t�yl�) olabilir ve �o�unlukla tat almak i�in �zelle�mi�tir. Kanatlar� zar�ms� yap�dad�r. U�u� esnas�nda, arka kanat �n kanatla kenetlenir.
Holometabol canl�lard�r. Larvalar bacak ta��y�p ta��mamalar�na g�re iki tiptir. Baz� t�rlerde partenogenez g�r�l�r. Bunlarda d�llenmi� olan yumurtalardan diploid di�iler, d�llenmemi� yumurtalardan ise haploid erkekler ��kar. Koloni ya�am� bask�nd�r. Sosyal ya�ayan t�rlerde, e�eysel dimorfizmin yan�nda sosyal dimorfizm de g�r�l�r. Polen ta��yan t�rlerde di�i bireylerin bacak ve abdomenlerinde �zel toplama organlar� bulunur.
Kanatlar�n u�arken hava ile s�rt��mesinden ses ��kar.

1. Subordo (Alt tak�m): Symphyta (Testereli ar�lar = Yaprak ar�lar�)
Ço�u �zellik bak�m�ndan ilkel ar�lard�r. Bel b�lgeleri di�er alt tak�mda oldu�u gibi belirgin de�ildir. Baz� �yelerinin a��z par�alar� k�relmi�tir. B�y�k bir k�sm� parazit ya�ar ve bitki �zsular� ile beslenir.

Acantholyda spp.

Cimbex spp.

2. Subordo (Alt tak�m): Apocrita
Olduk�a kalabal�k bir gruptur. Gal ar�lar� (Cynipoidea), asalak ar�lar (Ichneumonoidea), kar�ncalar (Formicoidea), e�ekar�lar�n� (Vespoidea) ve balar�lar�n� (Apoidea) i�erir. G���s ve kuyruk b�lgelerinin belirgin bir bel b�lgesiyle ayr�lmas�, en tipik �zellikleridir. V�cut sonunda bir yumurta koyma borusu veya i�ne bulunur. Savunmada kullan�lan s�v� asit veya baz niteli�indedir.
Bir�ok cinste koloni halinde ya�am g�r�l�r.

Cynips spp.

Bracon spp.

Formica spp.

Myrmica spp.

Eciton spp.

Vespula spp.

Bombus spp.