AMPHIOXUS

Ergin hali balık şeklinde ve en fazla 5 cm uzunlukta olan, sucul bir canlıdır. Beslenme ve hareket özelliklerine uygun olarak, yanlardan basık ve iki ucu sivri bir vücut yapısı geliştirmiştir. (Amphi: çift, her iki yöne ait; oxys: sivri).
Derisi pigment taşımaz. "V" şeklinde segmentli kasları bulunur. Vücudun karın kısmında bulunan ve boydan boya uzanan deri kıvrımlarının, omurgalılardaki çift üyelerin meydana gelmesini sağladıkları kabul edilir.

Belirgin bir baş bölgesi, gözler, burun veya çeneleri yoktur. Vücudun ön kısmına "Rostrum" adı verilir. Ağız boşluğu etrafında bulunan kirpikler, besinin yakalanmasında görevlidir. Yine ağız etrafında bulunan uzantılar ile, beslenme sırasında kum tanelerinin ağız içine girmesi önlenir. Bu uzantıların hemen gerisinde bulunan "Tekerlek organı", besinin ağız içerisine taşınmasında görevlidir.
Kalpleri bulunmaz. Boşaltımda görevli olan alev hücreleri, yassı solucanlar, halkalı solucanlar ve yumuşakçalar ile ortak bir özellik niteliğindedir.
Omurgalılardan farklı olarak, hareket bölgesel değildir, tüm vücut birlikte hareket eder.
Vücudun her yerinde fotoreseptörler bulunur. Ayrıca yerçekimi ve basınç almaçları ile, kemoreseptör yapılar da taşırlar. Çevresel sinirler uzantıları, omurgalılarınkinden farklı olarak miyelin kılıf ile kaplı değildir.
Amphioxus, hem ilkel sırtiplikliler hem de omurgalılar ile ortak özelliklere sahip olması nedeniyle, omurgalılara geçiş formu olarak kabul edilir.

Amphioxus'un ilkel sırtiplikliler ile ortak özellikleri:
1. Besinin kirpikler ile yakalanması,
2. Epidermisin ince ve tek tabakalı olması,
3. Getirici sinirlerin duyu hücrelerine benzer hücrelerden çıkması,
4. Baş, beyin, kalp, duyu organı ve çift üyelerin bulunmaması,
5. Alyuvarların bulunmaması ve bu nedenle de kanın renksiz olması,
6. "V" şeklindeki kaslar,
7. Boşaltımda, ektoderm kökenli olan ve her segmentte bulunan alev hücrelerinin görevli olması (omurgalılarda boşaltım organları olan böbrekler ise, mezoderm kökenlidir).
8. Eşey organlarının segmentli ve kanalsız olması,
9. Sindirim sisteminin oldukça basit bir yapıda olması,
10. Omurilikte, nokta gözlerin bulunması.

Amphioxus'un omurgalılar ile ortak özellikleri:
1. Solungaç yarıklarının bulunması,
2. Embriyonik gelişimin kısa sürede tamamlanması,
3. Notokord'un tüm yaşam süresince, vücutta boydan boya uzanması,
4. Notokord'un üst kısmında, boru şeklinde bir sinir şeridinin bulunması,
5. Vücudun ön kısmında, omurgalıların beynine benzerlik gösteren bir şişkinliğin olması,
6. Kapalı dolaşım sisteminin görülmesi,
7. Dolaşım yönünün sırt tarafında önden arkaya, karın tarafında ise arkadan öne olması,
8. Sindirim sisteminin ön kısmının solunumda görev alması.