Gram-negatif ve Gram-pozitif Bakteriler Arasındaki Fark Nedir?
Bu
iki bakteri grubu arasındaki fark aslında hücre duvarı yapısındaki
farklılıktan kaynaklanmaktadır. Bu farklılık sonucunda bakteri
hücreleri, Gram boyama tekniği adı verilen bir teknikle boyandıklarında
pembe (gram-negatif) ya da mor (gram-pozitif) renkte gözlenirler
ve buna göre gram-negatif veya gram-pozitif olarak adlandırılırlar.
Hücrelerin
neden farklı renkte gözlendiğine gelince... Gram-pozitif olarak
adlandırılan bakterilerin hücre duvarı gram-negatiflere göre çok
daha kalındır ve bol miktarda peptidoglikan
adı verilen bir madde içerir. Gram-negatif bakterilerin hücre
duvarı ise daha ince ve komplekstir. Farklı katmanlardan oluşur
ve çok az peptidoglikan içerir. En dışta lipopolisakkarit
ve proteinden oluşan bir dış zar vardır.
Gram
boyama tekniği sırasında hücreler önce "kristal mor" adı verilen
bir boya ile boyanırlar. Daha sonra alkolle yıkanırlar. Alkolle
yıkanmadan önce bütün hücreler mor görünür. Fakat ortama eklendikten
sonra alkol, gram negatif hücrelerin lipopolisakkarit içeren dış
katmanını çözer. Bunun sonucunda hücre içine alınmış olan kristal
mor, hücre dışına diffüzyonla
geçer. Bu durum hücre duvarında bol miktarda peptidoglikan içeren
ve alkolden etkilenmeyen gram pozitif bakteriler için geçerli
değildir. Böylece bu hücreler kristal moru hücre içinde tutmayı
başarırlar ve mikroskop altında mor renkte gözlenirler.
Son olarak, bu adlandırmanın yalnızca Bacteria alemi için geçerli
olduğunu, Archaea'da peptidoglikan bulunmadığı için böyle bir
ayrımın söz konusu olmadığını belirtelim.
Aşağıdaki resimde hücre duvarlarından kesitler ve iki tip hücre
duvarı arasındaki farklılıklar görünüyor: