Örümcek
ve akrepler tarafından ısırılma, çoğunlukla ısırılan vücut bölgesi ile sınırlı
kalan bir acı veya yanma hissi ve şişkinlik ile sonuçlanır. İnsanı öldürecek derecede
güçlü zehirli akrep ve örümcek türleri oldukça azdır ve yurdumuzda bu denli zehirli
türler bulunmamaktadır.
Isırılan kişi, hayvanın zehrine karşı alerjik
tepkime gösterebilir. Bu durumda tehlike riski daha yüksektir. Ancak benadryl
benzeri antihistaminler, çoğunlukla alerjik tepkimeleri rahatlatıcı etkiye sahiptir.
Örümcek
veya akrep tarafından ısırılmalarda yapılması gereken en önemli şey, kişiyi sakinleştirmektir.
Birçok kişi, ısıran canlı zehirli olmasa bile, panik nedenli olarak anaflaktik
şoka girebilmekte ve bu nedenle oksijensiz kalarak hayati tehlike yaşamaktadır.
Panik esnasında salgılanan hormonların vücutta dolaşımı hızlandırdığı ve bu nedenle
de zehrin vücut içerisinde dağılımını kolaylaştırdığını unutmamak gerekir.
Isırılan
yer ilkin olarak şişer ve dokunmaya karşı hassas bir hale gelir. Bu durumda yapılabilecek
en mantıklı hareket, buz veya soğuk su içeren bir torba ile ısırılan yer üzerine
kompres yaparak şişkinliği indirmeye ve acıyı azaltmaya çalışmaktır. Ancak öncelikle
ısırılan bölgenin sabun ve su ile iyice yıkanmasında fayda vardır.
Zehirli
bir akrep tarafından ısırılma sonrasında, yüz kaslarında veya vücudun belirli
bölgelerinde his yitimi görülebilir. Genel belirtiler ise kalp atışında yavaşlama,
kan basıncının yükselmesi, halsizlik, terleme, konuşma ve solunumda güçlüktür.
İstemsiz kas seğirmeleri ve görüşte bulanıklık da zehirlenme etkileri arasındadır.
Hiperaktivite veya gözlerde olağandışı hareketlilik, çırpınma davranışı ve felç
de görülebilir.
Örümceklerin
zehri genellikle nörotoksik özelliktedir.
Isırılan bölgede şişkinlik ve ödem oluşumu, şiddetli ağrı ve acı hissi, kaslarda
spazm görülebilir. Sersemlik, kusma eğilimi, terleme, tükürük salgısında artış,
solunum güçlüğü diğer etkilerdir. Bazı örümceklerin zehri ise hemolitik özelliktedir
ve ısırılan bölgede nekroza neden olabilir. En zehirli örümcekler, Karadul ve
Kahverengi Münzevi Örümcek olarak bilinen türlerdir.
Zehirli
akrep veya örümcek ısırmalarında alkolden veya ağrı kesicilerden kesinlikle uzak
durmak gerekir. Isırılan yerden zehri emmeye çalışmak da mantıklı bir davranış
değildir. Keza ağız içindeki, yemek borusundaki veya midedeki yaralardan (örneğin
habersiz olduğunuz bir ülserden) zehrin kana karışma olasılığı oldukça yüksektir.
Bazı durumlarda, ısırılmadan 30-60 dakika sonra acı hissi ortaya çıkabilir. Zehrin
miktarına, etkinliğine ve ısırılan bölgeye göre bu koşul değişkenlik gösterebilir.
Her
türlü ısırılma sonrasında, uygun ve mümkün olan ilkyardımın uygulanmasından sonra
en kısa zamanda bir doktora gitmekte fayda vardır. Doktor müdahalesinde morfin
bazlı ağrı kesici veya mevcut ise panzehir uygulaması yapılabilir. Ciddi durumlarda
ise yine klinik müdahale gereklidir.