Kan, Ilia Abramovich - Capablanca, Jose Raul
Moscow, 1936
[Kasparov]
Amatörler
ve hatta pek çok iyi satranççı için oyusonu heyecanın bitmesi anlamına gelir. Oysa ki sözde basitliğin
gerisinde derin sırlar ve karşıklıklar vardır. Her zaman dev oyuncular oyunun son bölümündeki
üstünlüklerini kullanmayı bilmişlerdir. Capablanca ise muazzam oyunsonu tekniği sayesinde
efsanevi ününü ve "satranç makinesi" ismini almıştır. Şimdi göreceğiniz oyun
1936 yılında Moskova'da oynandı. 48 yaşındaki Capablanca'nın iyi yılları geride kalmıştı. Gençliğinde
olduğu gibi keskin oynayamıyordu. Ama eğer oyunsonunda kazanç şansı varsa hiç fırsat kaçırmıyordu.
1.e4
e5 2.Ac3 Fc5
3.Af3 d6 4.Aa4
Fb6 5.Axb6 axb6
6.d4 exd4 7.Vxd4
Vf6 8.Fg5 Vxd4
9.Axd4 Fd7 10.Fc4
Ae7 11.
Beyazla oynayan Sovyet usta ünlü rakibi karşısında berabere yapmayı hayal ediyordu. Bu sebepten
mümkün olduğunca hızlı biçimde taşları değişti. Ama sık olduğu gibi bu ilkel starteji beklenenin
dışında sonuçlar getirebilir. Konum basit gözükebilir - düşünceniz ölü
berabere mi? Acele etmeyin. Siyahın kesin bazı ince üstünlükleri var. Kaleleri daha
aktif; iki yarı açık hatta ve erlşer daha derli toplu ve dinamik. Tabii dikkatli oyunla Beyaz konumu
savunabilmeli. Teori teoridir sadece. Pratikte ise Dünya Şampiyonunun klası belirleyici rol oynuyor.
19...Fc8! Önce
rakibin Fil çiftiyle uğraşmak istiyor. e5'teki At iyi imkanlara sahip. Bu sebepten değişim için Fili
kullanıyor.
20.Ff1?! Önemli
bir hata - rakibin planına karşı mücadele etmiyor. Beyaz vezir kanadındaki erleri sürmeliydi.
[20.Ka1 b2-b3, a3-a4 hazırlıyor Ba6'yı
engelliyor.
20...Axd3 21.cxd3
c5 ve Siyahın sembolik bir üstünlüğü
vardır.]
20...Fa6 21.Fxa6?
[21.Kd4! Siyahın aktif Kalesini değişmeye
zorlardı. Beyaz Kalelerinin iş yapmadığını farketmiyor.]
21...Kxa6 22.Fxe5?
Bu daha ciddi bir hata. Bu değişim Siyahın konumunu geliştiriyor; er yapısını güçlendiriyor ve
bu sebepler iki kanatta birden saldırı imkanı veriyor. Aksi halde Siyah konumunu geliştirmekte zorluk
çekecekti. Sanırım Capablanca c5, Ac6, Şg8-f7-e6 ve devamında b6-b5-b4 oynayacaktı.
22...fxe5
23.Kd3 b5 Tüm
bu hatalara rağmen Beyazın konumu sağlam gözüküyor. Capablanca'nın kanatları nasıl
zayıflattığına ve bu şekilde merkezden son yarmayı hazırladığına dikkat ediniz.
24.Kfd2
c5 25.Sf2 Ka4
26.Se3 Sf7 27.Kd1
Se6 28.Sd2?! Beyaz
ne yapması gerektiğini ve tehditlerin nereden geleceğini göremiyor.
[28.h4 dikkate değerdi.]
28...Kb8 29.Kc3
g5
Siyah vezir kanadında ve merkezde üstünlüğü sağladı. Şimdi sıra şah kanadında
rakibi sarsmakta.
30.h3 h5
31.Kh1 g5-g4 etkisizleştiriyor çünkü
devamında Kale daha aktif olacak.
31...Kd4+ 32.Se2
Kg8 33.Kd3 Ka4
34.Khd1 g4 35.hxg4
hxg4 36.Se3?!
[36.Kh1! gxf3+
37.gxf3 Kg2+
38.Sd1 b4 fikir
c5-c4-c3'ü karşılamak.
39.Kb3]
36...Kh8! Capablanca tabii ki oyunsonu
prensiplerine hakim.
37.Kb3
[37.fxg4 Kg8
38.Sf3 Kf8+
39.Se3 Kf4]
37...Kh2! 38.Kd2
Kd4 39.Ke2
c6 40.Kc3
[40.fxg4 daha az kötüsüydü.
ama yine de..
40...Sf6]
40...g3!
g2'deki zayıflığı sabitliyor ve g erini potansiyel olarak daha zayıf yapıyor.
41.Kd3
Kh1 42.f4
Kf1! Oyunsonunda bir başka tipik manevra:
Kale Şahı kritik karelere girmesini engelliyor.
43.f5+ Normalde
bağlı geçer avantajdır ama burada önemi yok.
43...Sf6
44.c3 Kxd3+
45.Sxd3 d5! Şimdi
Siyahın er merkezi önüne gelen herşeyi yıkacak şekilde hareketleniyor.
46.b3 Aksi
halde 46...c4+ 47.Şe3 Kf4 bitirir.
46...c4+
47.bxc4 bxc4+
48.Se3 Ka1
[48...Kf4 eşdeğer şekilde iyiydi.]
49.Sf3 Kxa3
50.Sxg3 Kxc3+
51.Sh4 Kc1
52.g4 Som umut. g4-g5+'ten sonra geçer
erler çok kuvvetli olurdu.
52...Kh1+ 53.Sg3
d4 54.Ka2
d3 55.Sg2
Ke1 56.Sf2
Kxe4 57.Sf3 Beyaz
terk etti. Birkaç hamle önce yapmak daha uygundu.
0-1
PGN...