Geçirdiği kazada sol gözü de dâhil olmak üzere yüzünün sol tarafının büyük bölümünü kaybeden Aaron James isimli hastaya 2023 yılında ilk tam göz ve yüz nakli yapılmıştı. Şimdi, nakledilen gözün hem sağlıklı olduğu hem de retinasının ışığa tepki verebildiği haberi geldi.
Yapay zekânın iki farklı alanda Nobel kazanması, bu teknolojinin bilimsel ve toplumsal etkisinin büyüklüğünü gösteriyor.
Bilim ve Teknik dergisi Düşünme Kulesi köşesinde Ağustosl 2024 yayımlanan Kropki oyunu ödüllü sorusunun çözümü açıklandı ve doğru çözenler belli oldu.
Bilim ve Teknik dergisi Ayın Sorusu köşesinde Ağustos 2024 yayımlanan Cücelerin Külahlarının İki Renge Boyanması sorusunun çözümü açıklandı ve doğru çözenler belli oldu.
Bir gazın üzerine lazer ışığı düşürüldüğünde enerji kaybedip soğumasını değil, enerji kazanıp ısınmasını beklersiniz. Ancak özel olarak hazırlanmış düzeneklerde lazer ışınları kullanılarak gazların sıcaklığını neredeyse mutlak sıfıra kadar düşürmek de mümkün.
Uzun süreler boyunca güneş ışığının daha yüksek enerjili morötesi fotonlarına maruz kalmak, malzemelere renk özelliklerini kazandıran kromofor moleküllerindeki kimyasal bağları etkileyebilir.
Bir insanı dinlerken ya da bazen çevrelerinde farklı bir ses duyduklarında başlarını yana yatırmaları, köpekleri sevimli yapan onlarca nedenden sadece bir tanesi. Yapılan çalışmalar köpeklerin insanları daha iyi görmek, daha iyi duymak ya da duyduklarını belleklerindeki verilerle eşleştirebilmek adına başlarını yatırdıkları olasılıkları üzerinde duruyor.
Köpekler insanların yüz ifadelerini anlamada oldukça başarılıdır. Ancak burun çıkıntısı uzun olan köpek cinsleri insanların yüz ifadelerini görmekte zorlanabilir. Farklı burun yapılarına sahip yaklaşık 600 köpekle yapılan bir araştırmada, orta ve uzun burun çıkıntılı köpeklerin %71’inin sıklıkla başlarını yana yatırdıkları bildirildi. Araştırmada bu hareket daha iyi bir görüş alanı elde etmekle ilişkilendirilse de daha kısa burun çıkıntılı ya da daha düz bir yüze sahip köpeklerin de %52’sinin benzer durumlarda başlarını yatırması, bu hareketin tetiklenmesinde farklı etkenlerin de söz konusu olabileceğini işaret ediyor.
Köpekler insanlara kıyasla daha geniş bir frekans aralığındaki sesleri duyabilir. Ancak seslerin kaynağını belirlemede insanlar kadar başarılı değildir. Bazı hayvan davranışı uzmanları, köpeklerin duydukları sesin kaynağını belirlemek için dikkat kesildiklerinde başlarını yana eğdiğini düşünüyor. Baş yöneliminin değişmesiyle dış kulak yolları daha açık hâle gelen köpekler böylece ses kaynağının yerini tayin etme imkanlarını artırıyor.
Geçtiğimiz yıl yürütülen bir araştırmaysa köpeklerin baş yatırma hareketini insan konuşmalarını anlama becerileriyle ilişkilendirdi. Çalışmada, sahiplerinden farklı bir odada bulunan oyuncakları getirme komutları alan köpek cinsleri karşılaştırıldı. 10’dan fazla oyuncağın adını akıllarında tutabilen üstün anlama becerisine sahip köpekler, komutların %43’ünde başlarını yana yatırırken; bu konuda daha az yetenekli diğer köpeklerdeyse oran yalnızca %2 olarak görüldü. Çalışma sonucunu değerlendiren bilim insanları, baş yatırma hareketinin konuşulanları anlamak için dikkat kesilmeyle ya da köpeklerin duyduklarını belleklerinde yer edinmiş görsel ögelerle eşleştirmeyle ilişkilendirilebileceğini düşünüyor. İnsanlardaki sağ ya da sol el kullanma yatkınlığına benzer biçimde, köpeklerin de başlarını hep aynı yöne yatırmalarının fark edilmesi bu araştırmanın diğer bir bulgusu olarak dikkat çekti.
Kaynaklar:
TÜBİTAK Remzi Oğuz Arık Mahallesi Tunus Cad. No: 80 06540 Kavaklıdere Çankaya/ANKARA
E-Posta: bteknik@tubitak.gov.tr
yayinlar.tubitak.gov.tr
E-Posta: abone@tubitak.gov.tr
