Kök Hücrelerinden Yapılan Kalp Kası Yaması

Eva Meyer-Besting, University Medical Center Göttingen

Kalp yetmezliği, genellikle bir kalp krizinin kalbe kalıcı olarak zarar vermesi veya işlevini bozması sonrasında ortaya çıkar ve bu durumda kalp vücudun ihtiyaçlarını karşılayacak kadar kan pompalayamaz. Organ nakli ya da yapay kalp cihazı takılması dışında hiçbir tedavi yöntemi kalp fonksiyonlarını sağlıklı hâline tam olarak geri getiremez, sadece hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir.

Göttingen Üniversitesinden Wolfram-Hubertus Zimmermann ve meslektaşları, hücrelerin farklılaşmasını yönlendiren belirli protein ve kimyasal maddelerin karışımıyla herhangi bir hücre tipine dönüşebilen pluripotent kök hücreleri kullanarak kalp kası ve bağ dokusu hücreleri üretti. Bu hücreler büyümeleri ve çoğaltılmaları için daha sonra 28 gün boyunca bir hidrojel kalıbında kültüre alındı ve normal kalp kası gibi kasılabilen bir kalp kası dokusu oluşturuldu. Araştırmacılar, bu kalp kası yamalarını kronik kalp yetmezliği olan yedi maymunun kalbinin hasarlı bir bölgesine cerrahi olarak yerleştirdi. Maymunların üç tanesinin kalbine iki yama, maymunların dördüne ise beş yama uygulandı. Kronik kalp yetmezliğine sahip yedi maymundan oluşan kontrol grubuna ise kalp yaması uygulanmadı. Altı ay sonra beş yama uygulanan kalplerin her atışında vücuda pompalayabildiği kan miktarında ortalama %7'den fazla artış olduğu tespit edildi. Kontrol grubundaki maymunlarda bu oran %2,5 azaldı. İki yama uygulananlarda herhangi bir değişiklik olmadı. Klinik öncesi hayvan deneylerinde başarılı sonuçlar elde edilmesinden sonra yamalar hâlihazırda ileri düzeyde kalp yetmezliği olan 15 kişiye uygulandı.

Yama yerleştirilen bir kişiye 3 ay sonra uygun bir donörden kalp nakli yapılması, araştırmacılara çıkarılan kalbi inceleme fırsatı verdi. Yaptıkları inceleme sonucunda araştırmacılar, kalp kası yamasındaki hücrelerin canlı olduğunu ve herhangi bir yan etki olmadan kalbe uyum sağladığını gördü. Nature dergisinde yayımlanan araştırmanın sonuçları, kalp kası yamalarının kalp yetmezliğinde kalbin kan pompalama işlevini geri kazandırabilen nadir tedavilerden biri olabileceğini gösterdi.

Almanya'da her yıl yaklaşık 300 kalp nakli yapılıyor ve 1.000 kalp pompası takılıyor ancak bu sayı ülkede kalp yetmezliği olan yaklaşık 200.000 kişiyi tedavi etmek için yeterli değil. Kalp nakli gerektirmeyen bu kalp kası yaması ile mevcut tedavi yöntemlerinin yetersiz kaldığı durumlarda hastalara alternatif bir tedavi seçeneği sunulabilir.

Kaynaklar:

• Jebran, A. F. ve ark., "Engineered heart muscle allografts for heart repair in primates and humans.", Nature, 2025.