Skip to content Skip to navigation

Duyulabilir Sesler Hücrelerdeki Gen Etkinliklerini Değiştiriyor

Dr. Mahir E. Ocak

Cemile Bingol/iStock

Geçmişte yapılan bilimsel çalışmalar, ultrason dalgalarının (insan kulağının duyabildiğinden daha yüksek frekanslı ses dalgalarının) çeşitli biçimlerde biyolojik süreçleri etkilediğini göstermişti. Son bilimsel çalışmalar duyulabilir seslerin de hücreler üzerinde etkisi olduğunu gösteriyor.

Kyoto Üniversitesi araştırmacıları, fare myoblast hücresi kültürleri üzerinde deneyler yaptı. Araştırmacılar, başkalaşarak kas dokusu hücrelerine dönüşen bu kök hücreleri insan kulağının duyabildiği frekanslarda ses dalgalarına maruz bıraktı ve hücrelerdeki gen etkinlerini takip etti. İki saat içinde 42 ayrı gen türünün, 24 saat içinde de 145 ayrı gen türünün etkinliklerinde değişimler gözlemlendi. Bu genlerin büyük çoğunluğu daha aktif hâle gelirken bazıları ise baskılandı. Kyoto Üniversitesinden Masahiro Kumeta ve arkadaşları tarafından yapılan araştırmanın sonuçları Communications Biology’de yayımlandı. Etkilenen genlerin büyük çoğunluğu hücre adhezyonunda (hücrelerin komşu hücrelere tutunmasında) ve hücre göçünde rol alıyor ve bu genlerin mekanik kuvvetlere tepki verdiği biliniyor. Ses dalgalarının, molekülleri deforme ederek genlerin etkinleşmesine yol açan süreçleri tetiklediği düşünülüyor.

Çalışmalar, yağ hücresi öncüllerinin de ses dalgalarına tepki verdiğini gösteriyor. Ses dalgaları, hücrelerin olgun yağ hücrelerine dönüşümünü baskılayarak yağ birikimini %13- 15 oranında azaltıyor. Duyulabilir ses dalgalarının çeşitli sağlık sorunlarının tedavisinde muhtemelen ilaçlardan çok daha güvenli olduğu belirtiliyor. Her ne kadar ultrason dalgaları gibi bir noktaya odaklanmaları kolay olmasa da kolaylıkla üretilebilir ve geniş vücut bölgelerine uygulanabilirler. Araştırmacılar şu an canlı fareler üzerinde yağ dokusunun gelişimini engellemek üzerine çalışmalar yapıyor. Başarılı olması hâlinde benzer yöntemlerin insanlarda da kullanılabileceği söyleniyor. Gelecekte insan hücreleri ve organoidleri üzerine yapılacak deneylerle çeşitli hastalıklar için duyulabilir ses dalgalarının kullanıldığı tedaviler geliştirilebilir. Örneğin tümörlerin büyümesini engellemek için duyulabilir ses dalgalarından yararlanılabilir.

Kaynaklar: