Son yıllarda migrenin oluşumundaki rolü olduğu anlaşılan kalsitonin gen ilişkili peptid (CGRP) adlı molekülün etkisini engellemeyi hedefleyen ilaçların hem atağın akut evresinde hem de atakları önlemeye yönelik tedavilerde etkili olduğu bulundu.
Son yıllarda migrenin oluşumundaki rolü olduğu anlaşılan kalsitonin gen ilişkili peptid (CGRP) adlı molekülün etkisini engellemeyi hedefleyen ilaçların hem atağın akut evresinde hem de atakları önlemeye yönelik tedavilerde etkili olduğu bulundu.
Mikrorobotlarla vücudun belirli bölgelerine ilaç dağıtımı üzerine yapılan bilimsel çalışmalarda önemli bir başarı elde edildi. Oxford ve Michigan üniversitelerinden bir grup araştırmacı kalıcı mıknatıs özellik gösteren damlacıklardan üretilen mikrorobotlar geliştirdi.
Bilim ve Teknik Düşünme Kulesi köşesinde Ekim 2025'te yayımlanan İşlemsiz Kendoku ödüllü sorusunu çözenler arasından çekilişle belirlenecek 10 kişiye TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları tarafından yayımlanan Mutlu Beyin kitabı hediye edilecek.
Her ne kadar yılın dört mevsiminde şimşek ve gök gürültüsü meydana gelse de, özellikle mevsim geçişlerinde, yani ilkbahar ve sonbahar aylarında daha sık görülür.
Yapay zekâ, eğitim teknolojileri alanında ders planlamasından öğrenci değerlendirmesine, kişiselleştirilmiş öğrenmeden sanal rehberliğe kadar pek çok alanda çığır açıcı değişimler yaratmaya başladı.
2025 yılının süper Ay’ı 5 Kasım da gerçekleşiyor. Merkür, kasım ayının başında gün batımından sonra ayın sonunda ise şafak vakti gökyüzünde görülebiliyor. Jüpiter ve Satürn ise gökyüzünü neredeyse bütün gece domine ediyor.
Apokrin bezlerin ürettiği teri kıvamlı hâle getiren bileşenlerden ikisi yağlar ve proteinlerdir. Terin kendisi kokusuz olsa da koltuk altlarında bulunan bakteriler, bu maddeleri parçalayarak kokusu rahatsız edici bulunabilen yan ürünler açığa çıkarır.
AndreyPopov/iStock
Kütürdeyen bölgeler oynar eklem yerleridir. Bu eklemler birbirlerine kıkırdak yüzeyleri ile bağlı iki kemikten oluşur. Bu kıkırdak yüzeylerinin etrafı eklem kapsülü ile çevrilidir. Eklem kapsülü kıkırdağı oluşturan hücreleri besleyen ve sinoviyal sıvı adı verilen kaygan bir sıvı içerir. Sinoviyal sıvının içinde aynı zamanda oksijen, nitrojen ve karbondioksit gibi çözünmüş gazlar da bulunur.
Bacak, bilek hatta tehlikeli olmasına rağmen boyun bile kütürdetilse de en sık kütürdettiğimiz yerler parmaklarımızdır. Parmağımıza bir kuvvet uyguladığımızda oluşan hareketin sınırını eklemin hacmi belirler. Bu hacim ise eklem kapsülündeki sinoviyal sıvı miktarına bağlıdır. Kuvvet uygulanmasının ardından sinoviyal sıvı, içinde bulunan çözünmüş gazların oluşturduğu mikroskobik ölçekteki baloncukların bir kısmının patlaması ile birlikte yayılır, böylelikle eklemin hacmi ve hareket kabiliyeti artar. Parmaklarımıza baskı uyguladığımızda çıkan sesin kaynağının sıvıyı terk eden, böylece eklem kapsülünün biraz daha esnemesini sağlayan bu gaz baloncukları olduğu düşünülüyor. Eklemin tekrar ses çıkarabilmesi için ise sinoviyal sıvı içindeki çözünmüş gaz miktarının artması, dolayısıyla biraz zaman geçmesi gerekiyor. Bir kere kütürdettikten hemen sonra aynı parmağımızı tekrar kütürdetemememizin nedeni de bu.
Kaynaklar:
TÜBİTAK Remzi Oğuz Arık Mahallesi Tunus Cad. No: 80 06540 Kavaklıdere Çankaya/ANKARA
E-Posta: bteknik@tubitak.gov.tr
yayinlar.tubitak.gov.tr
E-Posta: abone@tubitak.gov.tr
